Chào các bạn,

Có nguyên nhân thì sinh ra hậu quả. Nhưng cái gì là nguyên nhân và cái gì là hậu quả, thì cả thế giới đi lạc. Điều mà các triết gia lớn của thế giới than vãn là con người chẳng biết cái gì là nguyên nhân, cái gì là hậu quả, cho nên thường hiểu sai ngược lại, gọi nguyên nhân là hậu quả và gọi hậu quả là nguyên nhân. Ví dụ: Bà vợ ngu nên ông chồng hay mắng, hay vì bà vợ hay bị mắng nên thành ngu? Cái gì là nguyên nhân cái gì là hậu quả? Hay, người ta vì nghèo đói nên thường trộm cắp và dối trá, hay vì người ta thường trộm cắp dối trá nên người ta nghèo?

Nguyên nhân và hậu quả thường ảnh hưởng đến nhau trong một vòng tròn kín: vì chồng mắng vợ nên vợ thành ngu, và vợ ngu nên lại bị chồng mắng thêm, và càng bị chồng mắng vợ càng ngu thêm. A và B ảnh hưởng lên nhau trong một vòng tròn kín như thế, cho nên người ta thường chẳng biết cái nào là nguyên nhân chính và cái nào là hậu quả chính để mà giải quyết vấn đề. Rốt cuộc là càng ngày càng lún sâu vào vấn đề, ra không được. Đó là điều mà Bát Nhã Tâm Kinh gọi là “điên đảo mộng tưởng” – vì điên nên đảo ngược mọi thứ. Continue reading Nguyên nhân và hậu quả →