Chào các bạn,

Mình đi từ nhà mẹ Kali về gần đến cổng, bất chợt quay lại thấy có mẹ đi theo từ lúc nãy đến bây giờ mà mình không để ý. Mình đứng lại khi mẹ đến gần và không đợi mình hỏi, mẹ nói: “Mình là mẹ Khiêm ở tận bên xóm Đào, đến gặp Yăh để muốn Yăh giúp cho một việc”.

Mình mở cửa mời mẹ Khiêm vào và không đợi hỏi, mẹ Khiêm nói ngay: “Gia đình bố mẹ Khiêm có sáu người con, bốn người con gái và hai người con trai. Gia đình bố mẹ Khiêm cũng giống những gia đình khác trong Buôn Làng mình, sau những ngày làm cỏ lúa hoặc hoa màu, bố mẹ Khiêm đi làm thêm ở lò gạch. Tuy làm lụng vất vả nhưng trong gia đình cũng bữa no bữa đói như mọi gia đình khác, và cũng là cảnh sống thiếu thốn đói no mẹ Khiêm đã sống quen từ nhỏ trước khi mẹ Khiêm lập gia đình, không phải là mới đây, nên mẹ Khiêm cũng chịu được. Chỉ có một điều làm mẹ Khiêm lo lắng: Trong sáu người con, các con nhỏ ngoan ngoãn đi học và sau giờ học về giúp bố mẹ Khiêm làm nương rãy, chỉ duy có em Khiêm, con gái lớn, gần một tháng nay, ở nhà cũng như khi đi làm, suốt ngày không hề mở miệng nói một câu nào dù bố mẹ Khiêm hoặc các em trong nhà có đến hỏi, em Khiêm cũng im lặng không nói, chỉ nhìn đi nơi khác!”

Mình hỏi: “Em Khiêm năm học lớp mấy và bao nhiêu tuổi?”

“Năm nay em Khiêm mười chín tuổi. Em Khiêm học đến lớp Bảy và em Khiêm đã nghỉ học bốn năm nay. Trước đây em Khiêm ngày ngày vui vẻ đi lên nương rãy làm với bố mẹ Khiêm nhưng cách đây một tháng, có mấy người bạn đến rủ em Khiêm đi làm xa đâu trên Buôn Ma Thuột, bố mẹ Khiêm lo lắng không cho vì không thấy ai quen. Cũng từ hôm đó đến bây giờ, mỗi ngày đi làm trên nương rãy cũng như đi làm về, em Khiêm không nói năng gì”.

Mình nói: “Nếu em Khiêm muốn đi làm trên Buôn Ma Thuột, Yăh có thể giúp được, vì dì ruột của một chị trong nhà có tiệm bán nem nướng cũng đang cần người giúp. Nhưng bây giờ làm sao Yăh gặp em Khiêm để hỏi xem em Khiêm muốn gì? Và có chắc chắn làm hay không? Hay chỉ thích đi vài ba hôm rồi nhớ nhà đòi về hoặc trốn về là người ta bắt đền Yăh đó!”

Mẹ Khiêm nói để mẹ Khiêm ra gọi ngay bây giờ, vì em Khiêm đang đứng đợi mẹ Khiêm ở cuối sân nhà thờ.

Mẹ Khiêm dẫn em Khiêm vào. Nhìn em Khiêm tuy mới mười chín tuổi nhưng to con, nếu không được mẹ Khiêm nói trước, mình sẽ tưởng em Khiêm phải hai mươi hai hoặc hai mươi ba tuổi.

Sau khi nói cho em Khiêm rõ tiền lương mỗi tháng cũng như những kỷ luật khi đi làm. Mình hỏi: “Tại sao em Khiêm cứ đòi phải đi làm xa như vậy?”

Em Khiêm nói: “Trong Buôn Làng bố mẹ muốn cho con gái lấy chồng sớm, mình không thích! Mình muốn đi làm có tiền, có thể mua được ruộng, mua được đất trồng cà phê như mẹ Bhong ở thôn Tư. Mẹ Bhong cũng người dân tộc nhưng biết đi làm có tiền trước khi lấy chồng nên bây giờ nhà mẹ Bhong có đầy đủ cả!”

Matta Xuân Lành