• Lễ rước thơ và đọc thơ Nam quốc sơn hà – Ảnh: An Sa

 Ðề tài chủ quyền, mẹ VN, gìn giữ non sông gấm vóc và tinh thần ngoan cường hào kiệt là những ý tưởng chính xuyên suốt ngày thơ tại hai sân thơ Ðất nước mùa xuân (sân thơ chính) và Tuổi trẻ và Tổ quốc (sân thơ trẻ).

Năm nay, nhiều tiết mục, sự kiện thu hút người yêu thơ như lễ rước thơ, đọc thơ cầu an, trình diễn thơ của sinh viên các trường đại học… Triển lãm 70 năm Văn hóa cứu quốc ở khu giếng Thiên Quang cũng hấp dẫn hơn hẳn khi trưng bày thêm các tác phẩm nổi tiếng của các thi hào, văn nhân VN như Nguyễn Ðình Thi, Xuân Diệu, Ngô Tất Tố, Hoài Thanh, Nam Cao…

Sân Thái Miếu rộng rãi bỗng chật như nêm bởi hàng nghìn người chen nhau xem lễ rước thơ vào 9g sáng. Nghệ sĩ của Nhà hát Chèo VN trong vai danh tướng Lý Thường Kiệt đã cất giọng sang sảng đọc to bài thơ Nam quốc sơn hà. Bài thơ như một bản tuyên ngôn độc lập hùng tráng đầu tiên trong lịch sử dân tộc Việt, từng được viết để cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân Ðại Việt chống lại quân Tống lần thứ 2: Sông núi nước Nam, vua Nam ở/Rành rành định phận tại sách trời/Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm?/Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.

Một dấu ấn khác của Ngày thơ năm nay là phần đọc thơ cầu an của đại đức Thích Trường Xuân, trụ trì chùa Long Ðẩu. Bài thơ Những tiếng chuông hồng do chính nhà sư viết và đọc trước lễ khai mạc là lời chúc phúc gửi tới phật tử bốn phương, cầu an cho người dân trước những thử thách mới. Hình tượng Tổ quốc và biển trời cũng hòa chung trong lòng người an vui:

Ðảo xa trên biển biếc
Sóng trào dâng tìm bờ
Oai hùng tiếng trống trận
Vọng về từ ngàn xưa
Cửa chùa xuân rộng mở
Ðón hồn thiêng biển trời
Chín mươi triệu ánh mắt
Cùng nở hoa một lời
Chín mươi triệu lồng ngực
Chín mươi triệu chuông hồng
Ðồng thanh cùng biển hát
Vĩnh hằng cho non sông.

Cũng với mong ước “vĩnh hằng cho non sông”, Ngày thơ VN lần thứ 11 khắc sâu tinh thần yêu nước và dấu ấn dân tộc từ ngàn xưa trong mỗi tác phẩm được tuyển chọn trình bày, như Ði thuyền trên sông Ðáy của Bác Hồ, Ðất nước của Nguyễn Khoa Ðiềm (Ðất nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn/Ðất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc/Tóc mẹ thì bới sau đầu/Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn…), Ðất nước bên bờ sóng của Thái Văn Hóa (Khi còn trong nôi, nghe mẹ ru, cha đánh giặc cuối trời…)…

Và những nhà thơ trẻ cũng có hình dung đất nước của riêng mình, như nhà thơ Thụy Anh nhỏ nhẹ đọc: “Tôi muốn viết một bài thơ về Tổ quốc tôi/Không dám viết đến cùng những điều thành thật/Chỉ nói rằng yêu…”.

Ngày thơ năm nay, người trẻ cũng được chú ý hơn. Không chỉ được dành đến hai đêm 13 và 14 tháng giêng (22, 23-2) để trình diễn thơ và thi thơ trong các tiểu mục, những sinh viên đến từ Nhạc viện, ÐH Văn hóa, ÐH Bách khoa, Học viện Cảnh sát đã trở thành những người chủ sân khấu trong việc xử lý, làm mới và thay đổi hình thức biểu diễn cho các bài thơ kinh điển. Tuy nhiên, sự sâu sắc hay đột phá chưa thấy mà chủ yếu là tạp kỹ và các tiết mục múa phụ họa đi kèm. Tại sân thơ trẻ, phần trình diễn tổ khúc thơ Tổ quốc của nhóm chín nhà thơ trẻ là ấn tượng hơn cả. Dưới bàn tay chỉ đạo của đạo diễn Phan Huyền Thư, phần trình bày của cả nhóm có sức liên kết khá chặt chẽ và kể được câu chuyện về Tổ quốc kiên cường đã oằn mình qua chiến tranh gian khổ, đau thương.

Và khắp nơi, những bài thơ về Tổ quốc cứ vang lên, như những tiếng chuông hồng…

AN SA
 

Ngày thơ VN lần thứ 11

Ngàn người sững sờ khi thơ Thần lại vang lên

–  “Nam quốc sơn hà” – bài thơ Thần nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam,  được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước Việt Nam – đã vang lên hào sảng trong Ngày thơ lần thứ 11. 
BTC Ngày thơ Việt Nam đã thực sự tạo nên một cuộc đột phá khi đám rước thơ cùng với những tướng lĩnh trong trang phục truyền thống tiến vào lễ đài. Không ai trong số khán giả được biết trước cụ thể lễ rước thơ sẽ như thế nào. Nhưng bài thơ đã được rước, được đọc ấy quả là linh hồn của non sông.

Hình ảnh vị danh tướng Lý Thường Kiệt

Rước thơ Thần “Nam quốc sơn hà”

Sông núi nước Nam, vua Nam ở
Rành rành định phận tại sách trời
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời. 

BẤM VÀO ĐÂY để xem clip đọc thơ Thần “Nam quốc sơn hà” hào sảng

Sau khi các nghệ sĩ của nhà hát Chèo, nhà hát kịch Việt Nam trong vai các tướng lĩnh đọc bài thơ thần trang nghiêm, oai vệ, đại đức Thích Trường Xuân, trụ trì chùa Long Đẩu đã đọc một bài thơ mới, chúc phúc, cầu an cho dân tộc.

Đại đức Thích Trường Xuân đọc thơ cầu an, chúc phúc

Bài thơ “Những tiếng chuông hồng” với hình ảnh chính là tiếng chuông hồng trong ngày mùa xuân, giữa sông và núi, giữa biển và đảo, giữa chuyển động của đất trời và bước đi của con người. Nó nói rằng lời ca ngân nga từ trái tim mỗi con người sẽ giữ cho tâm hồn họ luôn trong trẻo, mạnh mẽ và tươi sáng trước mọi biến chuyển mới. Trong bài thơ có đoạn:

Chín mươi triệu lồng ngực
Chín mươi triệu chuông hồng
Đồng thanh cùng biển hát
Vĩnh hằng cho non sông

 

BẤM VÀO ĐÂY để xem clip Đại đức đọc thơ cầu an, chúc phúc

Năm nay, sân khấu chính thu hút hơn hẳn sân thơ trẻ do sức xuân của các sinh viên trường đại học hòa quyện cùng những vần thơ của bậc hiền tài. Các tiết mục múa, trình diễn được lựa chọn từ 2 đêm thi trước của các trường ĐH Văn hóa, ĐH Bách Khoa, Học viện Báo chí Tuyên truyền…. đã mang lại một bầu không khí tươi mới, rực rỡ và uyển chuyển.

Các sân thơ chật kín khán giả

9 nhà thơ trình diễn tổ khúc “Tổ quốc” và “Tình yêu”

Tại sân thơ trẻ, tiết mục gây chú ý nhất là trình diễn tổ khúc thơ do 9 nhà thơ: Thụy Anh, Nguyễn Minh Cường, Bình Nguyên Trang, Nguyễn Quang Hưng, Miên Di, Vũ Thiên Kiều, Nguyễn Anh Vũ. Dưới sự biên đạo của nhà thơ kiêm đạo diễn phim Phan Huyền Thư, 9 nhà thơ đã kết nối nhau trong 2 phần “Tổ quốc” và “Tình yêu” với những vần thơ xúc động, giàu hình ảnh.

BẤM VÀO ĐÂY để xem clip 9 nhà thơ trẻ đọc tổ khúc thơ “Tổ quốc”

Ngày thơ Việt Nam 2013 kết thúc bằng lễ thả thơ như hàng năm. Điều đáng tiếc nhất là BTC đã không thể trưng bày bản đồ cổ như dự tính. Trả lời báo VietNamNet, nhà thơ Hữu Thỉnh cho biết Hội Nhà văn Việt Nam đã không thể mượn được bản đồ cổ gốc từ nơi trưng bày.

Thả 50 câu thơ hay lên trời

Một số hình ảnh của các nhà thơ tại Ngày thơ Việt Nam lần thứ 11

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều và nhà thơ người Mỹ Bruce Weigl

Nhà thơ Hữu Thỉnh và nhà thơ Nguyễn Việt Chiến

Nhà thơ Vi Thùy Linh kí tặng độc giả

Dịch giả, tác giả Nguyễn Bích Lan – cô gái đầy nghị lực trong tác phẩm “Không gục ngã”

Ghi nhận đêm thơ ở Huế Bên bờ sông hương hiền hoà, dưới tiết trời mưa phùn, Đêm thơ nguyên tiêu tại Huế với chủ đề “Mùa Xuân, Tuổi Trẻ và Tổ Quốc” vừa diễn ra tối 23/02/2013 tại Trung tâm du lịch trải nghiệm Huế xưa và Huế nay. Đêm thơ nguyên tiêu tại Huế diễn ra tối ngày 23/2 Sân khấu sang trọng, có thuyền rồng cùng cô gái trong trang phục áo dài chèo thuyền minh hoạ ngay trên sông Hương, khiến không khí đêm thơ thêm ấm cúng. Rượu mời Quan khách cũng được chuẩn bị chu đáo thêm nồng ấm cho không gian thơ mộng. Hoà cùng niềm vui mùa  xuân mới tươi vui rộn ràng, Hội thơ Nguyên Tiêu Quý Tỵ 2013 tại thành phố Huế do Sở Văn Hoá thể thao và du lịch Thừa Thuên Huế, Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Hội nhà văn,chi hội nhà văn tại Huế phối hợp tổ chức. Hội thơ đã mang lại không gian thơ nhạc đặc biệt, không chỉ thu hút thi nhân ở Huế mà còn nhận được sự cổ vũ nồng nhiệt của khán giả Huế. Họ đến lắng nghe các nhà thơ diễn ngâm những sáng tác mới nhất của nhiều nhà thơ nổi tiếng như: nhà thơ Ngô Minh, Lê Ngã Lễ, Lê Vĩnh Thái, Ngàn Thương, nhà thơ lão thành Hồng Nhu, nhà thơ-bác sĩ Phạm Nguyên Tường, Đỗ Văn Khoái… Đó là tiếng lòng thi nhân, là hình ảnh mùa xuân đất trời xứ Huế dịu dàng thanh tao. Là những nỗi niềm về tình yêu, thân phận. Là tiếng nói của những sĩ phu ngày đêm đau đáu vận nước, là những trải nghiệm về tình đời tình người, là câu chuyện bảo vệ đảo thiêng Trường Sa.. Tất cả đã cộng hưởng vào thành công của một đêm thơ ý nghĩa và thăng hoa cảm xúc trên mảnh đất Cố Đô. Đinh Quý Anh

Hồ Hương Giang
Ảnh: Angellittlefire