Trong phần giới thiệu đoạn khúc 2, Nhạc sĩ Phạm Duy đã viết: Qua Miền Trung, với tình thương yêu chan chứa niềm xót xa.

Miền Trung nước Việt, nơi cảnh sắc tuyệt đẹp với mây núi biển trời hòa quyện, là nơi in dấu những phế tích của vương quốc Chiêm Thành (Champa) xưa, một thời rực rỡ còn ghi trong sử sách.

Công Chúa Huyền Trân của nước Việt là một người có số phận lạ lùng hy hữu, thậm chí hiếm có trong lịch sử thế giới: Đổi sắc hương lấy cõi giang san.

Năm 1306, cuộc tình duyên của Huyền Trân và Vua Chế Mân (Jaya Sinhavarman III) của Chiêm Thành đã đem về cho nước Việt một vùng lãnh thổ rộng lớn. Châu Ô Châu Lý (Rí) là vùng đất từ phía bắc Quảng Trị
đến tận đèo Hải Vân.

Cuộc tình ngắn ngủi chỉ được một năm thì vua Chế Mân băng hà, để lại bao huyền hoặc cho hậu thế tha hồ thêu dệt…

Ca khúc “Nước non ngàn dặm ra đi” viết về Huyền Trân, nàng công chúa nhỏ bé của nước Việt mà những bước chân ly biệt nước non của nàng đã trở thành một huyền thoại bất tử trong dân gian…