Chào các bạn.

Bạn có nhạy cảm không?

Có lẽ là mọi chúng ta đều trả lời là “có”—tôi dễ buồn, dễ vui, dễ xúc động, dễ áy náy, dễ hồi hộp… dù là tôi không để lộ ra ngoài nhiều.

Các bạn, đây là lỗi chúng ta gặp nhiều nhất. Chúng ta rất nhạy với những điều ảnh hưởng đến chúng ta, và ta tưởng là ta nhạy cảm. Nhưng đó không phải là nhạy cảm thật. Người nhạy cảm thật sẽ nhạy cảm với cảm xúc của người khác và của loài vật quanh mình.

Nói một chữ, nhìn thấy sắc mặt người kia, ta biết ngay là mình vừa đụng chạm người đó.

Nói một câu, người kia cười, nhưng ta thấy ngay là một nụ cười gượng không vui.

Một người nói “Em thế nào cũng được”, ta nhận ra ngay là trong âm hưởng có sự bất đắc dĩ.

Trước khi nói một câu nào, trước khi làm một điều gì, ta luôn luôn hỏi: “Nói vậy/làm vậy ảnh hưởng thế nào đến cảm xức của anh/chị ấy?”

Nhìn một con chó, ta nhận ra là nó có vẻ như muốn làm thân với ta. Nói một câu, ta biết chú Cún buồn vì nghe câu đó.

Đó là nhạy cảm.

Trong vấn đề nhạy cảm này, chúng ta thường có những lâm lỗi rất phổ thông;

1. Ta không quan tâm đến cảm xúc của người khác (mà chỉ quan tâm đến cảm xúc của ta).

2. Ta nghĩ rằng mọi người đều có cảm xúc và tư duy như nhau.

3. Ta “suy bụng ta ra bụng người” và nghĩ rằng cảm xúc của người khác cũng giống cảm xúc của ta.

Các bạn, mỗi người là một thế giới riêng với những tư duy riêng, và cảm xúc riêng, chẳng ai giống ai cả. Cho nên một câu nói, đối với người này thì rất vui, nhưng lại rất xúc phạm đối với người kia. Không thể dùng một cách để ăn nói và hành xử với tất cả mọi người như nhau được. Và không thể suy bụng ta ra bụng người được.

Cho nên, chúng ta phải tập thói quen để ý đến người đối diện, khi nói chuyên thì nhìn họ để thấy được những cảm xúc của họ trên khóe mắt, đôi môi, thân ngữ. Và nói thì lựa lời mà nói để làm cho người ta hăng hái yêu đời, hay ít ra là cũng không bị xúc phạm hay đau đớn.

Nhưng nếu bạn chưa quen cách để hiểu người đối diện thì sao?

Trước khi trả lời mình kể cho các bạn chuyên này. Mình có một người bạn là cựu dân biểu hạ viện Mỹ. Anh này đã có lúc làm business chung với mình, và mình ngạc nhiên là anh ta cứ làm việc khơi khơi với người mà qua cách ứng xử minh cho là không đáng tin cậy. Mình có nhắc anh ta một lần: “You phải chon người mà làm việc chứ, ai you cũng làm việc khơi khơi vậy sao được?” Anh ấy trả lời là anh ấy không có khả năng cảm nhận được ai tốt ai xấu. Vài tháng trước đây, mình có tin là anh ấy đang bị truy tố vì làm ăn với người bị xem là khủng bố.

Chúng ta cần nhạy cảm một chút để hiểu mọi người quanh ta, dù tốt hay xấu, thành thật hay dối trá.

Muốn hiểu người, ta phải:

1. Để ý‎ đến cảm xúc của họ, và

2. Ta phải tĩnh lặng. Giống như là ta đang quan sát cách làm việc của một con kiến, bạn phải ngồi yên mới quan sát được. Không thể vừa nhảy rock & roll vừa quan sát. Tâm ta phải tĩnh lặng ta mới quan sát tốt. Tức là ta phải thường xuyên “khiêm tốn, thành thật, và yêu người”.

Nhưng gặp người mới lần đầu, hoặc ta chưa quen quan sát thì sao?

Thưa, nếu bạn “khiêm tốn, thành thật và yêu người”. thì chắc là dù mới gặp lần đầu hay bạn chưa kinh nghiệm, có lẽ là bạn cũng tự động không nói và không làm điều gì xúc phạm quá đáng. Mà nếu có lầm lỗi một chút, thì có lẽ là người kia cũng nhận ra được cái tâm thành thật và dịu dàng của bạn mà xí xóa cho.

Tóm lại, nhạy cảm với chính mình thì chưa là nhạy cảm thật. Nhạy cảm với mọi người mới là nhạy cảm thật.

Chúc các bạn một ngày nhạy cảm.

Mến,

Hoành

© copyright 2011
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com