Tag Archives: trà đàm

Nói với người trong cơn bão

Chào người bạn đang dập vùi trong cơn bão,

Khi còn bé chúng ta thường được dạy các ảo tưởng như: khi hoàng tử đẹp trai anh hùng, chiến đấu thắng bao nguy hiểm, gặp công chúa ngủ trong rừng, hôn đánh thức nàng dậy, và, tađa…, “cả hai sống hạnh phúc vui vẻ đến trọn đời.” Hay, toàn dân đoàn kết chống rồng trăm đầu, diệt được rồng, chàng nông dân anh dũng lãnh đạo được vua gã con gái, nhân dân vui hưởng thái bình muôn đời…

Các chuyện cổ tích thế này tạo cho chúng ta một ảo tưởng là trong đời sống có một thời điểm nào đó, khi cái thiện toàn thắng cái ác, thì hạnh phúc sẽ đến vĩnh viễn. Nhưng, sự thật thì, cái thiện có thể thắng cái ác, hạnh phúc có thể đến, nhưng chẳng có gì là vĩnh viễn. Mới mưa cả tháng, hôm nay mới được thấy nắng, đâu được mấy ngày, một trận mưa khác lại từ đâu kéo đến. Đó là chuyện thường.

Bản chất của cuộc đời là thế: Đời là một dòng sông với nhiều khúc quanh khúc thẳng, khi dịu dàng khi ghềnh thác, chẳng nói trước được. Và chẳng có điều gì có thể thay đổi bản chất đó của đời sống.

Nhận xét này đưa đến hai hệ luận sau đây:

• Đời có lên có xuống, có vui có buồn, có dịu êm có bão tố. Khi gặp chuyện buồn, chuyện đau khổ, là phải buồn, phải đau khổ. Đó là lẽ đương nhiên. Chẳng phải lỗi tại mình. Cho nên đừng trách mình.

Ngay cả thánh nhân cũng stress, cũng buồn. Kinh thánh kể rất nhiều lần chúa Giêsu khóc. Có thể là thánh nhân khóc vì người khác nhiều hơn, và chúng ta khóc vì chính mình nhiều hơn. Nhưng điếm chính là mọi người đều có những phút giây buồn thảm và đau khổ. Đó là chuyện thường. Không cần phải tự trách mình là yếu công lực.

• Tư duy tích cực cũng chẳng giảm được số lượng rắc rối đau khổ bạn gặp trong đời. Nếu ta sống tốt quá và mọi người chung quanh ta đều mến ta, nên ta ít có rắc rối, có thể là ta sẽ bắt đầu quan tâm đến các vấn đề lớn của xã hội và, do đó, đụng đầu các đại gia tham nhũng hay trùm mafia bóc lột. Stress lớn hơn mà thôi.

Cho nên, muốn mạnh mẽ và yêu đời, bạn phải thấy được chân lý là chẳng ai không bị rắc rối, không bị đau khổ, không bị stress trên đời cả. Bạn chẳng phải là ngoại lệ. (Họa chăng là mỗi người có một loại rắc rối, một loại đau khổ khác nhau).

Và dù là rắc rối loại nào thì rắc rối cũng luôn luôn là một cơn bão nhồi dập thuyền ta. Việc của ta là lèo lái trong cơn bão để không bị nhấn chìm.

Người đau khổ đã nhiều sẽ có nhiều kinh nghiệm lèo lái hơn người chưa gặp nhiều đau khổ. Một lần đau khổ là một lần kinh nghiệm bão tố.

Cho nên, nếu bạn trong cơn bão thì hãy xem như là bạn đang trong một cuộc chiến chống bão, xong cuộc, bạn sẽ mạnh hơn và kinh nhiệm hơn một bậc.

Chẳng ai trong chúng ta muốn xung phong gặp bão. Nhưng nếu phải gặp, thì phải biết lèo lái chống chọi mà thôi.

Vì vậy, bạn cũng đừng ngại tỏ lộ yếu đuối của mình trong cơn bão, với bạn bè thân quen. Chẳng ai mạnh mẽ trong cơn bão. Khi gặp bão, mỗi người chúng ta chỉ mà một mảnh vụn nhỏ xíu mà cuồng phong và sóng dữ nhồi dập như bọt biển. Không có siêu nhân. Chỉ có người sống sót và người không sống sót.

Xác nhận là mình đang đau khổ, xác nhận là mình quá yếu sức đối với cơn bão, nói thẳng với mình như thế, nói với bạn bè như thế, nói với Chúa Phật như thế; đó là phương cách gia tăng sức mạnh và khả năng chống bão. Trực diện với cái yếu của mình sẽ làm cho nó mạnh thêm. Đồng cảm từ bạn bè và Chúa Phật của mình sẽ làm mình mạnh thêm.

Trong Vườn Chuối này, chúng ta thường chia sẻ với nhau các đau nhức của con tim như thế, cho nên đó không phải là chuyện lạ. Rất nhiều bạn đến với Vườn Chuối vì trong lòng không yên ổn, muốn tìm một nơi có ánh sáng bình an. Ở đây chẳng ai biết làm phép lạ, và cũng không có siêu nhân. Nhưng chúng ta có đồng cảm, có thể thấu hiểu những đớn đau của bạn và những yếu đuối của bạn, vì tất cả chúng ta ở đây đều đớn đau và yếu đuối. Và chúng ta có thể hiểu được rất sâu xa cố gắng chiến đấu của bạn vì tất cả chúng ta ở đây đều là những người thường xuyên chiến đấu với bão tố đời mình.

Và dù là bạn có lèo lái kiểu nào thì chẳng ai nói là bạn làm sai cả, vì tất cả chúng ta đều biết giữa cơn bão thì chẳng thể nói đúng hay sai, mà chỉ nói “Hãy cố gắng hết sức mình.”

Và nếu không ai trong chúng ta có thể giúp bạn được điều gì, thì ít nhất bạn cũng nhận được vài câu an ủi và một lời cầu nguyện.

Ngày mai trời lại sáng.

Chúc tất cả các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Cưa đổ nhà tuyển dụng

Chào các bạn,

Là những sinh viên sẽ, sắp, hoặc đã ra trường, các bạn chắc hẳn luôn băn khoăn về con đường sự nghiệp tương lai của mình. Đặc biệt hơn, điểm khởi đầu cho con đường ấy – công việc đầu tiên của bạn sau khi tốt nghiệp – luôn là một dấu mốc rất quan trọng. Ở bài trước, anh Hoành đã chia sẻ các bí kíp để bạn có nhiều kinh nghiệm làm việc trong thời gian là sinh viên. Sau đây, mình sẽ bật mí với các bạn một số thủ thuật để có công việc đầu tiên ưng ý bằng chính cách các bạn dùng để cưa đổ bạn trai, bạn gái mình. Nào, cùng tìm hiểu nhé!

1. Tìm kiếm đối tượng

Bạn đang single ư? Bạn muốn có người để dung dăng dung dẻ đi ăn kem, hay tíu tít buôn chuyện hàng ngày? Vậy trước tiên, bạn phải có một mục tiêu – tìm kiếm đối tượng là bước đầu tiên trong quy trình này. Cũng như việc bạn vô tình hay cố ý tham gia một lớp học, một câu lạc bộ, một nhóm bạn, và gặp được người thương mến, một công việc mơ ước sẽ không tự nhiên rơi trúng bạn – bạn phải chủ động tìm kiếm.

Có nhiều cách để bạn tìm kiếm công việc phù hợp với bản thân mình. Trước tiên, các website tuyển dụng là một nguồn thông tin phong phú bạn có thể tận dụng. Các website này phân chia công việc theo ngành nghề, theo kinh nghiệm làm việc, vậy nên bạn có thể dễ dàng tìm các công việc phù hợp bằng công cụ tìm kiếm, ví dụ như chọn mục Mới tốt nghiệp, hay chọn các công việc ở mức bắt đầu (entry level). Nếu bạn chưa có nhu cầu tìm việc ngay, như khi bạn vẫn còn là sinh viên và chỉ đang chủ động nghe ngóng xem đâu là vị trí thích hợp cho mình, các thông tin mô tả công việc, yêu cầu đối với ứng viên, quyền lợi đối với từng vị trí, hay các giấy tờ trong hồ sơ cũng rất hữu dụng. Dựa vào đó, bạn có thể hình dung ra các loại công việc trong ngành mình muốn làm sau này, và sự chuẩn bị cần thiết cho các vị trí đó.

Bạn cũng có thể bắt đầu bằng một công ty, nhãn hàng, hay ngành mà bạn đặc biệt yêu thích. Ví dụ như cô Nga bạn mình, thích uống sữa vô cùng, nên cô mong muốn làm việc ở một công ty sản xuất sữa để tha hồ uống thỏa thích. Cô sẽ đi tìm các công ty hoạt động trong ngành này, cân đối với ngành học và sở trường của cô để tìm ra vị trí thích hợp cho mình trong các công ty đó. Hay anh Dũng đã từng học Tiếng anh ở trung tâm A, và rất ấn tượng với cung cách làm việc cũng như chất lượng của họ, vậy anh sẽ quan tâm tìm hiểu các vị trí làm việc A có, và xem liệu có vị trí nào phù hợp với mình không. Các công ty trong nước và nước ngoài thường có mục Nghề nghiệp/ Careers trong website chính thức của mình, thông tin về môi trường làm việc, lợi ích của nhân viên hay các giá trị cốt lõi công ty đề cao có thể tìm được dễ dàng ở đó. Dựa vào những thông tin này, các bạn có thể hiểu hơn về công ty và xác định mình có phù hợp không.

2. Tiếp cận đối tượng

Biết rằng mình mến cô này hay anh này lắm rồi, giờ làm sao để áp sát và gây ấn tượng với nàng/ chàng đây? Haiz, câu hỏi khó ghê. Đối với ứng viên cũng vậy, tiếp cận và gây ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng là một vấn đề nan giải, đặc biệt đối với những sinh viên mới ra trường và chưa có nhiều kinh nghiệm. Nếu đó là một vị trí công ty đang cần tuyển, được đăng tải rộng rãi trên báo chí, website, thử thách này dễ dàng hơn đôi chút, với việc chăm chút cho CV, thư xin việc, các bằng cấp, chứng chỉ liên quan thật nuột nà và phù hợp với vị trí đó. Nhưng nếu oái oăm là bạn không biết chắc liệu công ty có cần tuyển vị trí mà bạn tin rằng bạn được sinh ra là để dành cho nó hay không, bạn cũng đừng lo vì ngay sau đây sẽ là một số bí kíp bạn có thể dễ dàng áp dụng.

Trung sách: Các công ty thường cung cấp email cho ứng viên để liên lạc, bạn có thể chủ động gửi CV, thư xin việc nêu rõ các lí do bạn phù hợp cho vị trí X trong công ty, và mong muốn công ty sẽ liên lạc và xem xét hồ sơ của bạn khi có nhu cầu cho vị trí đó. Nếu mạnh dạn hơn, bạn có thể thử hỏi xin làm thực tập sinh trong công ty, để có cơ hội hiểu hơn về môi trường làm việc, cấu trúc và đặc thù các vị trí. Nếu được chấp nhận, xin chúc mừng, bạn đã rất gần với việc trở thành nhân viên chính thức của công ty rồi – rất có thể công ty sắp có sự thay đổi nhân sự, hay có một vị trí tương đối phù hợp với nguyện vọng của bạn – và bạn có cơ hội cực cao để ngồi vào chiếc ghế đó.

Thượng sách: Áp sát anh ấy/cô ấy trực tiếp với một nụ cười thật tươi và những câu chuyện hài hước, dí dỏm chắc hẳn sẽ để lại nhiều ấn tượng hơn một email làm quen, phải không nào? Trường hợp tương tự xảy ra khi bạn đi xin việc. Tìm hiểu về công ty thật kĩ càng. Cố gắng tìm tên của một nhân viên phòng nhân sự, hoặc trưởng phòng nhân sự. Chuẩn bị một đoạn giới thiệu về bản thân mình ngắn gọn trong 2 phút, nêu rõ các thế mạnh, kinh nghiệm cũng như mong muốn cống hiến cho công ty. Gọi điện đến công ty xin gặp người đó, giới thiệu về bản thân mình và xin được gặp mặt để trình bày kĩ hơn. Chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ, cẩn thận và càng chuyên nghiệp càng tốt, với những minh chứng đầy đủ về việc bạn đủ khả năng và phù hợp với vị trí X trong công ty. Dự đoán những câu hỏi, chuẩn bị trước câu trả lời và nhớ lại những kinh nghiệm có thể minh họa cho câu trả lời của mình. Ăn mặc đứng đắn, lịch sự. Cười tươi và nghĩ rằng mình đang chiến thắng – ít nhất là chiến thắng cái tôi nhút nhát đeo nơ thỏ đế. Ngẩng cao đầu và cưa đổ nhà tuyển dụng phát rụp! Có đơn giản không nào?

Để chuẩn bị cho 2 bước trên, tốt nhất bạn nên bắt đầu trước khi đi thực tập/ ra trường khoảng 6 tháng. Tìm kiếm các công ty, vị trí mà mình yêu thích trong 2 tháng đầu, sau đó làm hồ sơ xin việc cho từng công ty sao cho có sự phù hợp giữa những kinh nghiệm, kĩ năng của bạn và yêu cầu của công việc. Tiếp cận với nhà tuyển dụng khoảng 2 tháng trước khi đi thực tập/ ra trường để có thể được nhận một vị trí thực tập/ nhân viên khi đã hoàn thành việc học tập.

Những chia sẻ của mình hi vọng có thể giúp các bạn có được công việc chính thức đầu tiên suôn sẻ và tự tin hơn. Kiên nhẫn và có chiến lược rõ ràng là hai yếu tố quyết định trong việc cưa đổ cô gái, chàng trai bạn yêu mến, và chỉ khéo léo áp dụng những điều đó thôi, công việc mơ ước cũng sẽ vù đến tay bạn đó. Chia sẻ với mình nếu nhận được tin vui đó nhé!

Thanh Hằng

Chuyển giao kinh nghiệm

Chào các bạn,

Các bạn giáo chức, hay làm cha mẹ, đều có một kinh nghiệm này: Có những điều mình biết, đã tốn nhiều năm học hỏi và trải nghiệm, và đôi khi trả giá rất đắt cho bài học, và mình muốn truyền lại kinh nghiệm đó cho học trò hay con em. Nhưng hầu như là không thể. Nói gì thì nói, học trò con em vẫn hiều được từng chữ mình nói, nhưng thật ra vẫn chẳng hiểu gì. Rốt cuộc vẫn vấp vào những lầm lỗi mà mình đã mong là con em không vấp phải nhờ có mình dẫn đường. Và đôi khi mình rất ấm ức về chuyện đó.

Thật sự thì chúng ta không thể truyền kinh nghiệm cho nhau. Hoặc nếu có thể, thì chỉ là một ảnh hình rất mờ ảo của kinh nghiệm thật. Nếu một người chưa bao giờ bị phỏng trong đời, làm sao để người ấy biết phỏng thì rất rát và đau, cho đến khi chính người ấy bị phỏng. Làm sao diễn tả được tình yêu là gì cho một cậu bé chưa hề biết yêu, cho đến khi cậu ấy gặp được người yêu. Làm sao cho một người hiểu được quyền năng của tư duy tích cực, cho đến khi người ấy chăm chỉ thực hành tư duy tích cực.

Tính bất khả chuyển nhượng của trực nghiệm làm cho đường đời của mỗi cá nhân, cũng như mạch sống của xã hội. lởm chởm gai góc, như là không cần thiết. Chưa kinh nghiệm thì hay làm sai, người có kinh nghiệm truyền dạy cũng hầu như vô ích, phải chính mình trầy vi tróc vảy mới trưởng thành, khi trưởng thành dạy lại người trẻ hơn, chỉ để thấy họ cứ làm sai như mình hồi nhỏ… Dòng đời quay tròn quay tròn như thế.

Thế thì làm sao chúng ta có thể thoát ra được vòng lẫn quẩn này?

Thưa, chẳng làm sao thoát ra được cả. Vì thế mới có “khoảng cách giữa hai thế hệ.”

Tuy nhiên, chúng ta có thể làm dịu khoảng cách bằng cách làm cho khoảng cách trở thành hữu ích thay vì xung đột. Điều này có thể đạt được nếu:

• Những người lớn tuổi biết rằng tuổi trẻ là phải khai phá, phải bước những bước tiền phong đầy hiểm nguy cạm bẩy, cũng như mình thời còn trẻ. Và chính những bước khai phá hiểm nguy rình rập đó là con đường trưởng thành, như mình đã trưởng thành.

• Người lớn tuổi biết rằng tuổi trẻ trưởng thành với những thời đại mới, triết lý mới, văn hóa mới, nghệ thuật mới, tư duy mới… và do đó có thể làm thầy mình về những cái mới.

• Ngưởi lớn tuổi biết rằng người nhỏ tuổi thường hỏi mình “Tại sao cái này làm thế này?” và nếu mình không trả lời thỏa đáng được thì mình nên xét lại phương cách của mình.

Người trẻ cũng thường hỏi “Tại sao cái này không làm như thế này?” và nếu người lớn không trả lời thỏa đáng được thì cũng nên xét lại là có nên làm theo cách mới không?

• “Tam nhân đồng hành tất hữu ngã sư” Ba người đi cùng thì có một thầy. Câu này chẳng nói ai là thầy cả. Ai cũng là thầy được. Tùy chuyện. Cho nên người lớn tuổi có nhận được người trẻ hơn (như là học trò hay con cái của mình) là thầy của mình trong một chuyện nào đó không?

• Người nhỏ tuổi có đủ thông thái để thấy là người lớn tuổi hơn có thể thấy một vấn đề mà mình không thấy sâu bằng, để tự hỏi “Đâu là điều sâu sắc trong câu nói của anh ấy, mà mình chưa kịp thấy?”

• Khi cảm thấy như mình cũng có lý 50% và anh ấy (lớn tuổi hơn) cũng có ‎ 50%, người trẻ tuổi có nghĩ “Có lẽ mình nên nhường anh ấy một tí và nên nghĩ kỹ hơn về điều anh ấy nói, vì nếu hai bên ngang nhau thì có thể là anh ấy thấy đúng hơn mình, vì có thể có điều mình chưa hiểu thấu.”?

** Trên đây chúng ta nói đến khoảng cách tuổi tác, vì nó là vấn đề thường xuyên nhất trong xã hội. Nhưng chúng ta có nhiều khoảng cách khác giữa con người, mà giải pháp cũng đòi hỏi tư duy tương kính và ham học hỏi như khoảng cách tuổi tác, như là: khoảng cách giữa người Kinh và người dân tộc thiểu số, giữa các tôn giáo, giữa người có tôn giáo và người không tôn giáo, giữa người được đào tạo ngoài nước và đào tạo trong nước, giữa những người ủng hộ các chủ thuyết kinh tế xã hội chính trị khác nhau…

Cũng như khoảng cách tuổi tác, những loại khoảng cách khác đòi hỏi chúng ta biết tương kính nhau, biết nhận nhau làm thầy, và biết học hỏi điều mới.

Chỉ cần ngồi suy nghĩ chừng 5, 7 phút là ai cũng có thể thấy rất rõ là xã hội chúng ta, quốc gia của chúng ta, thế giới của chúng ta có quá nhiều khoảng cách đủ loại. Tư duy tích cực là xóa tan các khoảng cách càng nhiều càng tốt.

Tất cả mọi người trên thế giới đều là anh em, đều là con của Thượng đế.
Tất cả mọi người trên thế giới đều liên hệ với nhau chặt chẻ trong MỘT đại dương sự thật gọi là Phật tính.
Tất cả mọi người Việt đều là anh em của cha Lạc Long Quân và mẹ Âu Cơ.

Tình yêu anh em là cầu nối tất cả mọi người qua mọi khoảng cách. Nếu ta luôn nhớ đến nền tảng tình yêu này, tự nhiên ta biết làm thế nào để biến khoảng cách thành sức mạnh.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Chúc mừng sinh nhật đầu tiên của Đọt Chuối Non

Chào các bạn,

Ngày chúa nhật 7.2.2010 là lễ thôi nôi, sinh nhật 1 tuổi, của Đọt Chuối Non.

Năm đầu tiên luôn luôn là năm mệt mỏi nhất, và ĐCN đã lớn nhanh như nấm trong vòng một năm qua. Đương nhiên đó là do công sức của tất cả các Đọt Chuối lớn nhỏ trong vưởn, cũng như nhịêt tình ủng hộ của các fans. Chúng ta nên vỗ vai nhau tự chúc mừng mình một tiếng, và gởi lời cám ơn đến các fans của chúng ta khắp nơi.

Đọt Chuối Non là “tư duy tích cực mỗi ngày”. So với ba bài đầu tiên của posting ngày 7.2.2009 – Nửa ly nước (Trà Đàm), Cái gì làm ra mình (Danh Ngôn), và Đứng dậy đi tiếp (Tin Sáng) – với 2 admins – TĐHoành và NMHiển – ngày nay chúng ta có từ 8 đến 12 bài mỗi ngày, với một nhóm tác giả gần 40 người, và mức bạn đọc cũng đã vượt mốc 4 ngàn pageviews một ngày. Các bài viết đa dạng và phong phú hơn rất nhiều, và sẽ tiếp tục đa dạng và phong phú thêm.

Dù vậy, gốc cuả chúng ta là “Tư duy tích cực mỗi ngày”, cho nên dù đa dạng hoá và phong phú hoá đến thế nào, chúng ta cũng sẽ không quên tư duy tích cực là gốc.

Hiện tượng bất ngờ lớn nhất, hoàn toàn không có trong kế hoạch ban đầu, là Daklak Gang do Huỳnh Huệ điều động. Chị Huệ biết đến ĐCN qua admin Thuỳ Dương và gởi bài cho ĐCN. Bài đầu tiên là Khắc phục những suy nghĩ tiêu cực, đăng ngày 22.2.2009. Một thời gian sau Huệ thành admin của ĐCN, và ngay sau đó là hiện tượng xuất hiện—các học sinh của Huệ góp tay vào việc dịch và trau dồi Anh ngữ ồ ạt, rồi từ từ các văn nghệ sĩ chuyên nghiệp của Daklak tham dự đông đảo, đến nỗi Đọt Chuối Non ngày nay trông giống như Đaklak Chuối Nướng. 🙂 Một phần nào cơ duyên với Daklak cũng nhờ mình và Phượng có thân tình với chị Linh Nga, chị Hoàng Thiên Nga, và các bạn Daklak nhiều năm trước. Nhưng rõ ràng là nếu không có chị Huỳnh Huệ thì Đọt Chuối Non đã không có Daklak Gang.

Trong tương lai, ngoài việc tiếp tục cải tiến những phần việc chúng ta đang làm, chúng ta có một số vấn đề đáng suy nghĩ:

• Dùng những tài năng có sẵn của Đọt Chuối Non vào các công việc cụ thể để phát triển văn hoá nước nhà—như là, phát hành sách của tác giả ĐCN, giới thiệu văn hoá Việt Nam ra thế giới bên ngoài bằng tiếng Anh, v.v…

• Nghiên cứu cách thảo luận các vấn đề kinh tế, giáo dục, môi trường, xã hội lớn của đất nước một cách tích cực và không bị rơi vào các tiêu cực trong thảo luận, như ta thường thấy trong các thảo luận về các vấn đề xã hội trên Internet.

Dù là làm gì đi nữa, thì chúng ta cũng sẽ không quên gốc của chúng ta là “Tư Duy Tích Cực Mỗi Ngày.”

Cám ơn tất cả các Bạn Chuối lớn nhỏ cao lùn đã cùng nhau vui đùa và gắng công làm việc trong năm qua.

Hãy cùng nhau bước về hướng mặt trời. 🙂

Mến,
Hoành

Thiền từng phút

Thiền sinh học với thầy tối thiểu là hai năm trước khi được cho dạy người khác. Tenno vừa xong chương trình tập sự và mới thành thầy dạy. Tenno đến thăm Nan-in. Trời mưa nên Tenno mang guốc gỗ và dù. Sau khi chào hỏi, Nan-in nói: “Chắc thầy để guốc và dù ở trong căn phòng đằng trước. Tôi muốn biết thầy để dù ở phía bên phải hay bên trái đôi guốc.”

Tenno, lúng túng, không có câu trả lời. Chàng nhân ra là chàng đã không thể hành thiền trong từng phút. Tenno trở thành học trò của Nan-in, và học thêm sáu năm nữa để đạt được Thiền từng phút.

Bình:

Thiền sư Tào Động Daizui MacPhillamy của Edmonton Buddhist Meditation Group ở Edmonton, Alberta, Canada, viết ngày 4.4.2006 về “Thiền từng phút” như sau:

Thiền không phải là điều giới hạn trong vài lần ta ngồi thiền định một ngày. Ta có thể mang tâm thiền của ta vào đời sống hàng ngày, với một cách sống ta gọi là “tập trung”, hay “thiền khi làm việc” hay “Thiền từng phút”. Các trường phái Phật giáo có nhiều cách khác nhau để thực hành. Sau đây là cách của [Tào Động] chúng tôi. Cách này cực kỳ giản dị và chẳng đòi hỏi gì ngoài quyết tâm kiên trì thực tập nó. Thiền này có thể tóm tắt trong 5 bước.

1. Chỉ làm một lúc một việc.
2. Chú tâm hoàn toàn vào việc đang làm.
3. Nếu tâm trí của bạn lang thang qua việc khác, kéo nó lại.
4. Thực tập bước số 3 khoảng vài trăm nghìn lần.
5. Và, khi tâm trí của bạn cứ lang thang đến một vấn đề hoài hoài, ngừng một tí và để ‎ý
đến vấn đề “quấy phá” đó: Có thể là nó đang cố gắng nói điều gì đó với bạn.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

.

Every-Minute Zen

Zen students are with their masters at least two years before they presume to teach others. Nan-in was visited by Tenno, who, having passed his apprenticeship, had become a teacher. The day happened to be rainy, so Tenno wore wooden clogs and carried an umbrella. After greeting him Nan-in remarked: “I suppose you left your wooden clogs in the vestibule. I want to know if your umbrella is on the right or left side of the clogs.”

Tenno, confused, had no instant answer. He realized that he was unable to carry his Zen every minute. He became Nan-in’s pupil, and he studied six more years to accomplish his every-minute Zen.

# 35

Một nụ cười trong cả một đời

Mokugen được xem là không bao giờ cười, cho đến ngày cuối cùng trước khi chết. Khi giờ chết đã gần kề, thiền sư nói với các đệ tử: “Các con đã học với thầy hơn 10 năm. Hãy cho thầy thấy cách các con biểu hiện Thiền. Ai trình bày được điều đó rõ ràng nhất sẽ là người kế vị thầy và nhận y bát của thầy.”

Mọi người nhìn khuôn mặt nghiêm trọng của Mokugen, nhưng không ai trả lời.

Encho, một đệ tử đã theo thầy nhiều năm, bước đến bên giường. Encho đẩy chén thuốc đến trước vài phân. Đây là câu trả lời của Encho cho câu hỏi của thầy.

Khuôn mặt của thầy càng thêm nghiêm trọng. “Con chỉ hiểu vậy thôi sao?” thầy hỏi.

Encho với tay và đẩy chén thuốc ngược lại chỗ cũ.

Một nụ cười đẹp nở trên mặt Mokugen. “Thằng nhóc này,” thầy nói với Encho. “Con ở với thầy mười năm và vẫn chưa thấy cả người của thầy. Lấy y bát của thầy đi. Nó là của con.”

Bình:

• Truyền y bát là truyền áo và bát (khất thực) lại cho người thừa kế.

• Chỉ một cử chỉ đẩy chén thuốc giản dị. Rất khó cho người ngoài cuộc biết được ‎ý của hai người. Ta chỉ có thể đoán mà không thể chắc.

Đẩy chén thuốc đến trước, có thể có hai ý nghĩa hơi khác nhau:

1. “Đây là câu trả lời của con. Thầy uống thuốc đi.”

2. Nhưng có thể là Encho chẳng trả lời gì cả, chẳng hề quan tâm đến câu hỏi của thầy, mà chỉ đẩy thuốc cho thầy vì thầy đang bệnh: “Thầy uống thuốc đi.”

Số (1) có nghĩa là: “Câu trả lời của con là ‘sống ở đây, lúc này.’ Thầy đang bịnh thì uống thuốc.”

Số (2) có nghĩa là Encho không trả lời gì cả, không hề quan tâm đến câu hỏi một tí nào. Encho thực sự đang sống ở đây lúc này, và đang thực sự bảo thầy uống thuốc đi.

• Và thầy hỏi: “Con chỉ hiểu vậy thôi sao?”

Nếu Encho đã có ý trình bày “cái hiểu” trong trả lời Số (1), thì có lẽ là Encho đã gật đầu: “Dạ đúng rồi thầy.”

Nhưng Encho đã chẳng trả lời gì cả, đã chẳng có “ý hiểu” gì trong đầu cả. Encho chỉ đẩy thuốc cho thầy uống, và thầy không uống, cho nên Encho chỉ mang chén thuốc để lại chỗ cũ.

Tức là:

1. Encho có một tâm hoàn toàn rỗng lặng, không hề bận tâm đến chuyện đạt Thiền, hay chuyện thừa kế.

2. Encho chỉ sống “Ở đây, lúc này.” Thầy đang bệnh thì đưa thuốc cho thầy uống. Thầy không uống thì lấy lại. Vậy thôi.

Và đó là Thiền.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

.

A Smile in His Lifetime

Mokugen was never known to smile until his last day on earth. When his time came to pass away he said to his faithful ones: “You have studied under me for more than ten years. Show me your real interpretation of Zen. Whoever expresses this most clearly shall by my successor and receive my robe and bowl.”

Everyone watched Mokugen’s severe face, but no one answered.

Encho, a disciple who had been with his teacher for a long time, moved near the bedside. He pushed forward the medicine cup a few inches. This was his answer to the command.

The teacher’s face became even more severe. “Is that all you understand?” he asked.

Encho reached out and moved the cup back again.

A beautiful smile broke over the features of Mokugen. “You rascal,” he told Encho. “You worked with me ten years and have not yet seen my whole body. Take the robe and bowl. They belong to you.”

# 34

Làm thế nào để nói như một nhà lãnh đạo

Chào các bạn,

Dưới đây là chia sẻ của anh Michael Landrum trên trang web toastmasters.org về 10 điều cần phải học trong giao tiếp dành cho các nhà lãnh đạo. Toastmasters International là một tổ chức hàng đầu thế giới thành lập từ năm 1924 tại Santa Ana, California chuyên về giúp đỡ mọi người phát huy khả năng và thoải mái hơn khi phát biểu trước đám đông. Tổ chức phi lợi nhuận này hiện nay đã có gần 250,000 thành viên thuộc 12,500 câu lạc bộ trên khắp 106 quốc gia.

Phần lớn các cuộc gặp mặt của Toastmasters có khoảng 20 người gặp nhau hàng tuần trong 1 đến 2 tiếng. Những người tham gia thực hành và học các kĩ năng bằng cách tham gia vào cuộc họp, diễn thuyết, hoặc giúp phụ trách tính giờ, đánh giá hoặc kiểm tra lỗi ngữ pháp. Không có người hướng dẫn mà thay vào đó mỗi bài phát biểu hoặc mỗi một cuộc gặp được đánh giá bởi các thành viên một cách tích cực, tập trung vào những điều đã thực hiện đúng và và những điều cần được làm tốt hơn.

Chúc các bạn một ngày tươi hồng,

Hoàng Khánh Hòa
.

Làm thế nào để nói như một nhà lãnh đạo.

1. Lắng nghe một cách rộng lượng. Emerson nói rằng “Đầu tiên hãy hiểu, sau đó là được hiểu”. Làm thế nào để lắng nghe một nhóm khán giả? Hãy nghiên cứu. Tìm hiểu xem họ là ai, họ muốn gì và cần gì, và họ mong chờ gì từ bạn. Khi bạn bước lên bục phát biểu, dừng lại và lắng nghe. Họ đã sẵn sàng nghe bạn nói chưa? Trong quá trình nói, tiếp tục lắng nghe. Tập trung vào họ. Họ có đang vươn về phía trước, phía sau, hay dựa vào nhau? Hãy sẵn sàng bỏ qua những nhận xét đã được chuẩn bị của bạn để tạo lấy lại sự gần gũi với họ. Đặt ra những câu hỏi. Thậm chí là những câu đơn giản như “Điều đó có rõ không?” cũng giúp tăng cường sự giao tiếp.

2. Nói điều bạn ngụ ý và trình bày ý nghĩa điều bạn nói. Hai cụm từ này có giống nhau không? Rõ là không rồi. “Nói điều bạn ngụ ý” có nghĩa là nói lên sự thật. “Trình bày ý nghĩa điều bạn nói” có nghĩa là đưa ra cam kết, giữ lời hứa, trân trọng lời nói. Có một cái gì đó có ý nghĩa để nói ra. Đứng lên bục với chủ ý là tạo ra một sự khác biệt cho khán giả của bạn.

3. Sử dụng ít từ nhất với ít âm tiết nhất. Tôi liên tục gặp phải vấn đề này. Đó là lý do tôi thường viết đi viết lại, tìm những từ mạnh, tạo ấn tượng mà tôi có thể chuyển đổi thành những từ đơn, giản dị. Xóa từ “vì thế” mà thay bằng “vậy”. Đó là một sự tiết kiệm thực sự trong viết lách. Nhớ rằng thành phần cơ bản của giao tiếp không phải là từ mà là ý tưởng.

4. Đứng về phía khán giả của mình. Chúng ta có thể nghĩ là chúng ta nói với khán giả, nhưng đôi khi việc nói vì khán giả của mình cũng quan trọng. Thể hiện những suy nghĩ và cảm xúc mà bạn chia sẻ với họ. Thậm chí nếu bạn nghĩ họ sai và bạn là người ủng hộ sự thay đổi mạnh mẽ, đầu tiên bạn phải hiểu và nêu rõ cảm xúc của họ. Những nhà lãnh đạo lớn biết rằng lãnh đạo bắt đầu với chữ “chúng ta”.

5. Cụ thể. Sử dụng các câu chuyện, những câu chuyện ngắn, truyện ngụ ngôn, và ví dụ hơn là cái gì chung chung trừu tượng. Đây là một vấn đề khó với nhiều người. Họ thích trình bày một chủ đề một cách trừu tượng, rời rạc, chung chung. Những diễn giả giỏi và giáo viên giỏi thường thêm thắt câu chuyện của họ bằng các ví dụ cụ thể. “Anh ta có vẻ thất vọng khi anh ta rời đi” thì chung chung. “Anh ta khịt mũi, đá con chó, và đóng sầm cửa lại” là cụ thể.

6. Kết hợp hành động với lời nói, lời nói với hành động cho phù hợp. Đừng nói “Tôi rất vui được có mặt ở đây” mà lại nhìn vào đồng hồ đeo tay. Hãy để ý đến sự giao tiếp không bằng lời. Động tác, tư thế, biểu hiện khuôn mặt, năng lượng, giọng nói, và hàng ngàn những chi tiết nhỏ xíu mà thứ sự truyền tải khả năng giao tiếp của bạn thật và chi tiết. Chúng ta đều có thể hiểu rõ ý nghĩa câu “Anh yêu em”. Nhưng tầm quan trọng thực sự, ý nghĩa thực sự của nó, lại thể hiện ở cách mà chúng được nói ra và người nói những lời đó.

7. Kết cấu bài nói. Một cách hữu ích để làm cho bài nói của bạn đáng nhớ là nói theo một kết cấu và nói cho người nghe biết về kết cấu đó. Chia sẻ với họ hình thức trình bày các suy nghĩ và nội dung của bạn và họ sẽ có thể theo dõi được những ý tưởng phức tạp. Điều đó cũng dễ cho bạn để ghi nhớ hơn. Mọi người sẽ đánh giá cao phong cảnh hơn với một cái nhìn qua về hành trình chuyến đi như thế nào.

8. Nói để được hiểu. Hãy nói như thế nào để mọi người đều có thể nghe được bạn. Bạn chăm chút hình dáng bên ngoài, vậy tại sao không chăm chút cho lời nói? Chỉ với một chút nỗ lực nhỏ, nó có thể trở nên to, giòn, rõ, và có những sắc thái khác nhau. Thật đáng buồn nếu như diễn giả dành năng lượng của họ để tạo ra một bài nói sống động, kết cấu chặt chẽ và sau đó lại thì thầm, lí nha lí nhí.

9. Nói vì lợi ích của người khác. Hãy phục vụ khán giả tốt bằng cách giữ được sự quan tâm của bạn dành cho họ trước tiên. Đây là nguyên tắc vàng trong khi nói. Làm một khán giả bạn có thể dễ dàng nói ra khi nào người diễn giả đang tự nói với anh ta. Không có gì giao tiếp rõ ràng hơn là chủ đích rõ ràng.

10. Nói từ cái tôi cao nhất. Cái tôi cao nhất là nơi hi vọng tồn tại. Để dẫn dắt hiệu quả cần một cái nhìn dũng cảm, tích cực, lạc quan. Giống như bất cứ người phi hành gia nào nói với bạn, nếu bạn đủ cao thì bạn sẽ luôn trong ánh mặt trời. Tuy vậy có một hạn chế trong quy luật này. Hãy cẩn thận bạn nâng mình lên quá cao. Hãy khiêm tốn. Có ý kiến chỉ là một sự hoàn thiện nhỏ. Trong phần lớn các trường hợp, một cách cư xử khiêm tốn sẽ tăng cường giao tiếp.

.

How to speak like a leader.

  1. Listen generously. Emerson said: “First seek to understand, then to be understood.” How do you listen to an audience? Do your research. Find out who they are, what they need and want, and what they expect from you. When you step to the lectern, pause and listen. Are they ready to hear you? During your speech, keep listening. Pay attention to them. Are they leaning forward, backward or on each other? Be willing to depart from your prepared remarks to recover your rapport with them. Ask questions. Even something as simple as “Is that clear?” can reestablish contact.
  2. Say what you mean and mean what you say. Aren’t these two phrases the same? No indeed: “Say what you mean” is about telling the truth, “Mean what you say” is about making a commitment, keeping your promise, honoring your word. Have something meaningful to say. Step to the lectern with the intention of making a difference to your audience.
  3. Use the fewest words with the fewest syllables. I run afoul of this one all the time. It’s the main reason I rewrite so often, looking for big, two-dollar words I can swap for a single 10-cent syllable. Delete therefore, insert so. That’s real economy in writing. Remember that the basic unit of communication is not the word but the idea.
  4. Align with your audience. We may consider it our task to speak to the audience, but it is sometimes more important to speak for them. Express those thoughts and feelings that you share with them. Even if you think they are wrong and you are the advocate of sweeping change, you must first understand and articulate their feelings. Great leaders know that leadership begins with the pronoun we.
  5. Be specific. Use stories, anecdotes, parables and examples rather than generalities and abstractions. This is a tough one for some people. They love to wander through a topic in the abstract, scattering generalities as they go. The great teachers and speakers pepper their talks with vivid, detailed examples. “He seemed upset as he left” is general. “He blew his nose, kicked the dog and slammed the door” is specific.
  6. Suit the action to the word, the word to the action. Don’t say “I’m glad to be here” while looking at your wristwatch. Be aware of your non-verbal communication. Your gestures, posture, facial expressions, energy, tone of voice, and a thousand other tiny, unuttered elements actually carry the true and specific meaning of your communication. We can understand the words “I love you” well enough. But their true importance, their actual meaning, is all wrapped up in how they are spoken, and by whom.
  7. Structure your speech. One valuable way to make your talk memorable is to speak to a structure and make your listeners aware of it. Share with them the form of your thoughts as well as the content and they will be able to follow more complex ideas. It will be easier for you to remember, too. People appreciate the scenery more with a glance at the road map every now and then.
  8. Speak to be understood. Have the courtesy to develop your voice so that all may hear you. You groom your appearance, so why not cultivate your voice? With a little effort it can be strong, crisp, clear and various in texture, color and range. It’s sad when speakers expend their energy to create a vivid, well-constructed talk and then whisper, mutter or mumble.
  9. Speak for the benefit of others. Serve your audience well by keeping their interests foremost in your mind. This is the golden rule of speaking. As an audience member you can easily tell when a speaker is self-serving. Nothing communicates more clearly than intention.
  10. Speak from your highest self. The highest self is where hope resides. To lead effectively requires a courageous, positive, optimistic view. As any astronaut will tell you, if you get high enough you will be in perpetual sunshine. There must be a caveat attached to this rule, however: Beware of elevating yourself with a high horse. Be humble. Having an opinion is a meager accomplishment. On most occasions a modest demeanor improves communication.

Michael Landrum, ATMB, is a speaker, coach and writer in New York.

Bàn tay của Mokusen

Mokusen Hiki sống trong một ngôi chùa ở tỉnh Tamba. Một trong những thiền sinh của Mokusen phàn nàn về tính hà tiện của vợ anh ta.

Mokusen đến thăm bà vợ và đưa nắm tay ra trước mặt chị.

“Thầy có ‎ý gì vậy?” chị ta hỏi với ngạc nhiên.

“Giả sử nắm tay tôi cứ như thế này hoài. Chị gọi nó là gì?” thiền sư hỏi.

“Tật nguyền,” chị trả lời.

Rồi thiền sư mở thẳng bàn tay trước mặt chị và hỏi: “Nếu nó cứ như thế này hoài. Thì sao?”

“Cũng tật nguyền,” chị nói.

“Nếu chị hiểu được bao nhiêu đó,” Mokusen kết thúc, “chị là một người vợ tốt.” Rồi thiền sư ra về.

Sau lần viếng thăm của thiền sư, chị vợ giúp anh chồng phân phát cũng như dành dụm.

Bình:

• Bài này không hẳn là chỉ nói đến cách dùng tiền, mà nó còn áp dụng cho mọi lĩnh vực khác của đời sống. Điều gì cực đoan cũng là tật nguyền. Điều gì cũng có chừng mực tự nhiên của nó, cứ vậy mà sống.

• Các thiền sư thường có lối giáo dục rất ấn tượng, khó quên. Thay vì giảng giải lằng nhằng cả nửa tiếng đồng hồ, chỉ một nắm đấm đưa ngay trước mặt, rồi tiếp theo là một bàn tay. Bài học không đến 1 phút, nhưng cực mạnh.

• Trong cả bài giảng, chẳng có chỗ nào chê, chỉ có kết thúc bằng câu “chị là một người vợ tốt”, nhưng bắt đầu bằng chữ “nếu” (“Nếu chị hiểu được bao nhiêu đó”).

Trần Đình Hoành dịch và bình

.

Mokusen’s Hand

Mokusen Hiki was living in a temple in the province of Tamba. One of his adherents complained of the stinginess of his wife.

Mokusen visited the adherent’s wife and showed her his clenched fist before her face.

“What do you mean by that?” asked the surprised woman.

“Suppose my fist were always like that. What would you call it?” he asked.

“Deformed,” replied the woman.

Then he opened his hand flat in her face and asked: “Suppose it were always like that. What then?”

“Another kind of deformity,” said the wife.

“If you understand that much,” finished Mokusen, “you are a good wife.” Then he left.

After his visit, this wife helped her husband to distribute as well as to save.

# 33

Hướng dẫn du lịch dành cho tình bạn

Nếu bạn muốn có được một tình bạn lâu bền và thân thiết, hãy nhớ đến từ “Travel” (Du lịch) nhé.

T for TRUST (tin tưởng): sự tin tưởng là chất keo kết dính mọi người lại với nhau. Một mối quan hệ không thể đi đến đâu cả mà không có nó.

R for RESPECT (tôn trọng): Anna Cummins nói rằng “Đừng để dành những bài diễn văn đầy yêu thương dành cho bạn bè mình cho đến khi họ chết, đừng viết cho họ trên tấm bia mộ, thay vào đó, hãy nói với họ ngay bây giờ”. Tất cả là tôn trọng người khác và nói cho họ biết là bạn đánh giá cao họ như thế nào.

A for AFFECTION (tình cảm): đôi khi tình cảm mang ý nghĩa là tình yêu. Đôi khi nó có nghĩa là một cái chạm. Và ở mọi lúc thì nó có nghĩa là sự tử tế.

V for VULNERABILITY (tổn thương): mặc dầu chúng ta có thể cảm thấy sợ để cho ai đó quá thân thiết, nhưng không có mối quan hệ nào đi được đến đâu mà không chấp nhận sự tổn thương. Doanh nhân Jim Rohn nói rằng “Những bức tường mà chúng ta xây xung quanh mình để tránh nỗi buồn thì cũng xua đuổi cả niềm vui”. Và cũng như vậy với tình yêu.

E for EMOTIONAL INTIMACY (sự gần gũi về cảm xúc): học cách trở nên cởi mở. Học cách giao tiếp tự nhiên. Bạn có mối quan hệ kiểu gì là phụ thuộc phần lớn vào việc bạn giao tiếp cởi mở đến đâu.

L for LAUGHTER (tiếng cười): Victor Borge đã đúng khi nói rằng “Tiếng cười là khoảng cách gần nhất giữa hai người”. Và đó cũng là điều thú vị nhất.

Vậy để phát triển các mối quan hệ, bạn chỉ cần nhớ từ “TRAVEL” và hãy có một chuyến đi vui vẻ nhé!

Hoàng Khánh Hòa sưu tầm và dịch

.

Travel Guide for Friendship

T is for TRUST
Trust is the glue that holds people together (not Super Glue). A relationship will go nowhere without it.

R is for RESPECT
“Do not save your loving speeches for your friends till they are dead; do not write them on their tombstones, speak them rather now instead,” writes Anna Cummins. It’s about respecting others and letting them know that you value them.

A is for AFFECTION
Sometimes affection means love. Sometimes it means a touch. Always it means kindness.

V is for VULNERABILITY
Though we may feel afraid to let another too close, no relationship will go anywhere without risking vulnerability. Entrepreneur Jim Rohn says, “The walls we build around us to keep out the sadness also keep out the joy.” And the love.

E is for EMOTIONAL INTIMACY
Learn to be open. Learn to communicate freely. What kinds of relationships you make are largely determined by how openly you have learned to communicate.

L is for LAUGHTER
Victor Borge got it right when he said, “Laughter is the shortest distance between two people.” It’s also the most enjoyable.

For relationships that can really go somewhere, just remember the word “TRAVEL”. Then enjoy the trip!

Thấy đường trong cơn bão

Chào các bạn,

Tiếng Anh có câu “Mind over matter” tạm dịch là “tâm trí chỉ huy vậy chất”, tức là tâm trí của ta có sức mạnh chuyển hóa thế giới vật chất quanh ta. Điều này thì mọi người chúng ta đều đã có kinh nghiệm không ít thì nhiều. Ta đã thấy có những người đi đến đâu thì nơi đó có an bình, có người đi đến đâu thì nơi đó có sức mạnh, có người đi đến đâu thì nơi đó có tiếng cười… Thái độ của một người luôn luôn ảnh hưởng và chuyển hóa môi trường chung quanh người đó. Mà nói đến “thái độ” là nói đến “tâm” ta, vì thái độ đi từ trong tâm biểu hiện ta ngoài.

Một anh bạn mục sư thâm niên đã có lần nói với mình: “Thật là lạ thường khi ta cầu nguyện. Khi có vấn đề ta cầu nguyện, nó chẳng ăn nhập gì đến vấn đề. Mọi sự vẫn y như là trước khi ta cầu nguyện. Nhưng sự cầu nguyện ảnh hưởng đến cái nhìn của ta, sau khi cầu nguyện xong, ta nhìn vấn đề một cách hoàn toàn khác, và vấn đề đó trở thành dễ giải quyết hơn rất nhiều.” Nói được như vậy là người đã có rất nhiều kinh nghiệm với cầu nguyện thật sự.

Thiền thì cũng tương tự. Nếu một người đang bị khủng hoảng, thiền định để định tâm bình tĩnh trở lại, thì cơn bão đang đi qua đời anh ta vài phút trước đây có thể bỗng nhiên trở thành cơn gió thoảng mùa xuân.

Đây là điều quan trọng trong khoa học lãnh đạo. Vì nếu lãnh đạo có được đức bình tĩnh mọi nơi mọi lúc, thì các khó khăn lớn cũng thành nhỏ. Lãnh đạo lính qu‎ýnh thì chuyện nhỏ thành lớn.

Người ta hay dùng từ bão tố để nói đến những khủng hoảng của con người—cá nhân hay xã hội. Sở dĩ thế vì bão tố làm cho mọi chuyện đổ vỡ, mất trật tự, hỗn loạn, đầu óc mù mờ chẳng biết điều gì đang xảy ra và sắp xảy ra, hiểm nguy rình rập… Nói chung là bão tố thì nhiều nguy hiểm và nhiều cái ta không biết được…—tức là ta đối diện với “cái sợ” và cái “u mê” của ta trong cơn bão.

Sợ và u mê làm ta không thấy đường. Cách duy nhất là ta phải hết sợ (không sợ) và có khả năng nhìn xuyên mọi hỗn loạn để thấy con đường.

Tĩnh lặng tâm trí để thấy đường trong những hỗn loạn hàng ngày, để không hề sợ hãi, đó là mind over matter.

Đa số các khóa học gọi là “giáo dục lãnh đạo” ngày nay, thật ra chỉ là các kỹ năng quản l‎ý, như nói chuyện trước đám đông, lập chương trình làm việc v.v…‎ Đó là quản lý.

Và các rất nhiều lãnh đạo thời nay cũng chỉ là các nhân viên cao cấp với các kỹ năng nhân viên cao cấp. Gần đây chúng ta đã nghe tin bao nhiêu “lãnh đạo” lớn, ngay cả cựu tổng thống, tổng giám đốc công ty xuyên quốc gia… gặp khủng hoảng là… tự tử. Trời! Các “ông lớn” không biểu hiện được một tí tính anh hùng vả khả năng chịu khó nào cả. Có khả năng làm tổng thống, làm tổng giám đốc, thì có khả năng chịu khó khăn, chịu nghèo đói, chịu nhục nhã, chịu chưởi bới, chịu ở tù… Làm gì mà…!

Người tĩnh lặng không biết sợ, không biết nhục, không biết hèn… người tĩnh lặng có thể chỉ nói “Vậy à” trong tất cả mọi tình huống.

Lãnh đạo là dẫn đường. Dẫn đường thì phải thấy đường.

Trong một thế giới nhiều hỗn loạn hàng ngày bởi các biến động kinh tế và chính trị thế giới, bởi các trào lưu tư tưởng xã hội đối chọi nhau tạo thành những cơn bão tư tưởng thường xuyên, bởi các vấn đề gai góc về giáo dục, tôn giáo, chủng tộc… gia tăng với vận tốc Internet, người lãnh đạo cần đủ khả năng nhìn xuyên bão mỗi ngày.

Ngày nay chúng ta không có xa xỉ phẩm dùng lãnh đạo chỉ có kỹ năng quản lý. Ngày nay chúng ta phải dùng quản lý có khả năng lãnh đạo.

Và thế hệ trẻ, thế hệ sinh viên và chuyên gia trẻ, không thể chỉ lo chúi đầu học kỹ thuật mà không chăm lo rèn luyện các kỹ năng lãnh đạo. Các đại học cũng như các lớp tu nghiệp cho chuyên gia chẳng dạy các bạn các điều này. Nếu có thì cũng chỉ là gãi ngoài da, chẳng thấm bén gì hết. Cho nên mỗi người chúng ta phải tự tìm thầy, tự tìm sách, tự luyện tập.

Và có lẽ là việc luyện tập cũng không khó mấy nếu chúng ta bắt đầu tập “Vậy à” trong mọi tình huống (ngoại trừ khi dạy hoc trò hay cấp dưới—thầy phải nói điều thầy phải nói).

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Giấc Mộng

Vườn lan của ông Trần mấy hôm nay không hiểu tại sao lá cứ rũ xuống. Ông lo lắng vô cùng, nhất là gần đến ngày giao hàng cho khách chơi xuân.

Buồn bực, ông Trần lên phản nằm vắt tay lên trán suy nghĩ rồi thiếp đi lúc nào không biết. Bỗng một làn gió nhẹ thổi tới, hương thơm dịu dàng cùng một thiếu nữ xinh đẹp y phục mầu hồng phấn mỉm cười cúi chào rồi vòng tay thưa:

– Tiểu nữ là sứ giả Phi Điệp, xin chuyển lời chào của Tứ Đại mỹ nhân trong vương quốc Hoa Lan và xin kính mời ông tới hội kiến.

Ông Trần vội vàng sửa sang y phục, vừa mừng, vừa lo, vừa hiếu kỳ theo chân Phi Điệp sứ giả. Nàng dìu ông lướt đi, chẳng mấy chốc đã tới một khu vườn như chốn địa đàng, khắp nơi đủ các loại lan quí khoe sắc đua hương. Chính giữa khu vườn là một đài cao kết bằng muôn vàn các loại hoa thơm cỏ quí. Bốn nàng tiên, mặt hoa da phấn đã chờ ông từ bao giờ. Sứ giả Phi Điệp cúi chào rồi giới thiệu với ông Trần:

– Nàng tiên y phục vàng mơ, quí phái, dáng điệu như vừa từ vũ hội quần tiên bước ra là Hòang Vũ. Nàng tiên xiêm y xanh ngọc kiêu xa là Thanh Lan. Nàng tiên trang phục tím đen, sang trọng thầm kín kia là Mặc Lan. Nàng thứ tư xiêm y vàng đậm, cao sang là Cẩm Tố.
Bốn nàng tiên mời ông Trần ngồi trên đôn cỏ. Sau khi mời ông cạn chén nước thơm vốn là những giọt sương mai đậu trên những cánh hoa lan, nàng Hoàng Vũ nhẹ nhàng nói:

– Từ lâu chị em chúng tôi đã biết tiếng ông Trần là người sành hoa, hoa lan do ông chăm sóc như được thổi hồn, thêm hương, thêm sắc.

Bốn nàng tiên nhìn nhau mỉm cười ý nhị, nàng Thanh Lan tiếp lời:

– Hôm nay chị em chúng tôi mạn phép mời ông tới đây, trước hết để tỏ lòng biết ơn của họ nhà lan và cũng xin được mạo muội giãi bầy đôi điều gan ruột: Hình như lâu nay do mải mê việc kinh doanh hoa lan, nên ông Trần có đôi chút lơi lỏng trong việc chăm chút cho chị em nhà lan dưới đó..?

Ông Trần nhột nhạt cả người, mồ hôi ướt đầm lưng áo. Đúng là lúc đầu bán đi những dò lan ông từng phải bỏ biết bao công sức và cả cái tâm vào đó, ông cứ ngơ ngẩn như đánh mất một kỷ vật vô cùng quí báu. Lâu nay khi thị trường hoa lan mở rộng, nhu cầu của giới chơi lan ngày càng nhiều, ông làm hàng loạt kiếm lời. Càng bán được nhiều, lợi tức càng lắm, ông coi hoa lan như phương tiện làm giàu, chứ không coi như những tác phẩm nghệ thuật như tiêu chí ông đề ra lúc mới vào nghề. Đôi khi ông không giấu được nụ cười mãn nguyện trước chồng tiền ngày một dầy lên. Đặc biệt là lâu nay khi phong trào chơi lan rừng rộ lên, ông tổ chức hẳn một đường dây khai thác. Khi nghe cánh sơn tràng nói đến việc để lấy được một dò lan quí, họ phải chặt hạ cả một cây cổ thụ mấy người ôm. Ông biết một cây cổ thụ đổ xuống đã là một điều xót xa, nhưng đau xót hơn là cả mấy chục cây khác cũng bị gẫy gục. Xong ông chặc lưỡi hít hà nuối tiếc đôi chút rồi lại bị những dò lan tuyệt mỹ và nguồn lợi khổng lồ mê hoặc nên quên đi tất cả…

Tiếng nàng Mặc Lan như gió thoảng:

– Chúng tôi vẫn biết ông Trần là người có tâm, mong ông đối xử với họ nhà Lan chúng tôi bằng cái tài cái tâm của một nghệ nhân chân chính. Mỗi dò lan khi đưa ra thị trường phải như một tác phẩm nghệ thuật làm đẹp cho đời, góp phần hướng con người tới những giá trị đích thực của Chân – Thiện – Mỹ, nâng đỡ con người vượt lên những vướng bụi của cõi tục.

Nàng Cẩm Tố thâm trầm:

– Chị em chúng tôi xin tặng ông Trần cánh lan này, gọi là chút kỷ niệm của lần tri ngộ.
Rồi nàng nhẹ nhàng đặt vào tay ông Trần một cánh hoa lạ, mong manh và trong suốt như pha lê, hương thơm ngào ngạt. Ông Trần vừa đón lấy, cánh hoa chợt tan biến trên tay, bàn tay chợt ấm nóng lên như có dòng điện nhẹ lan tới từng tế bào cơ thể…

Ông Trần giật mình tỉnh giấc, hồ nghi sờ nắn đôi tay, đâu đây vẫn vương mùi hương thoát tục. Ông rảo bước ra vườn. Trăng sáng vằng vặc. Ông Trần nhẹ tay vuốt những chiếc lá lan đã ngả vàng, lạ chưa, những chiếc lá bỗng trở nên xanh biếc.

Ông Trần nghe như có tiếng phập phồng thỏang hơi thở nhẹ, có tiếng lách tách của những chồi non đang khẽ cựa mình, có tiếng thầm thì rạo rực của những nụ lan hé nở… những âm thanh quen thuộc thuở nào đã từng làm xao động trái tim ông.

Ông khoan khoái mỉm cười hít một hơi căng đầy lồng ngực. Cả vườn lan lá động rì rào, những chiếc lá rung rinh sáng ngời ánh bạc, hương thơm nhẹ nhàng tinh khiết lan tỏa khắp khu vườn.

Một mùa xuân mới đã về!


Trần Vân Hạc

Đạt Lai Lạt Ma – Hướng dẫn cho cuộc sống

1. Nhớ rằng tình yêu lớn và những thành công lớn luôn đi cùng với rủi ro lớn.

2. Khi thất bại, đừng quên rút ra bài học.

3. Nhớ 3 chữ R (3 chữ T trongtiếng Việt): Respect for self (Tôn trọng chính mình), Respect for others (Tôn trọng người khác), Responsibility for all your actions (Trách nhiệm với tất cả những hành động của mình).

4. Nhớ rằng không có được cái gì mà bạn muốn đôi khi lại là một may mắn tuyệt vời.

5. Học các nguyên tắc để biết cách phá vỡ chúng đúng mực.

6. Đừng để một tranh cãi nhỏ làm ảnh hưởng đến một tình bạn lớn.

7. Khi bạn nhận ra mình đã mắc lỗi, hãy có những biện pháp để sửa sai ngay.

8. Dành thời gian ở một mình.

9. Mở rộng cánh tay để thay đổi, nhưng đừng quên đi những giá trị của bạn.

10. Nhớ rằng im lặng là câu trả lời tốt nhất.

11. Sống một cuộc đời tốt, đáng trân trọng. Khi về già và hồi tưởng, bạn sẽ có thể cảm nhận điều đó lần thứ hai một cách thích thú.

12. Một không khí tình yêu trong nhà bạn là nền tảng cuộc sống của bạn.

13. Khi bất đồng với những người thân yêu, hãy chỉ giải quyết vấn đề hiện tại. Đừng đem quá khứ ra kể.

14. Chia sẻ kiến thức của bạn. Đó là cách để có sự vĩnh hằng.

15. Hãy nhẹ nhàng với trái đất.

16. Mỗi năm một lần, đi tới một nơi nào đó mà bạn chưa từng đến.

17. Nhớ rằng mối quan hệ tốt nhất là khi tình yêu của bạn cho nhau vượt quá nhu cầu đòi hỏi nhau.

18. Đánh giá thành công của bạn bằng những cái gì mà bạn đã phải bỏ đi để có nó.

19. Đến với tình yêu và nấu nướng với niềm đam mê mãnh liệt.

Hoàng Khánh Hòa dịch.

.

INSTRUCTIONS FOR LIFE

1. Take into account that great love and great achievements involve great risk.

2. When you lose, don’t lose the lesson.

3. Follow the three res. Respect for self, Respect for others, and Responsibility for all your actions.

4. Remember that not getting what you want is sometimes a wonderful stroke of luck.

5. Learn the rules so you know how to break them properly.

6. Don’t let a little dispute injure a great friendship.

7. When you realize you’ve made a mistake, take immediate steps to correct it.

8. Spend some time alone every day.

9. Open your arms to change, but don’t let go of your values.

10. Remember that silence is sometimes the best answer.

11. Live a good, honorable life. Then when you get older and think back, you’ll be able to enjoy it a second time.

12. A loving atmosphere in your home is the foundation for your life.

13. In disagreements with loved ones, deal only with the current situation. Don’t bring up the past.

14. Share your knowledge. It’s a way to achieve immortality.

15. Be gentle with the earth.

16. Once a year, go someplace you’ve never been before.

17. Remember that the best relationship is one in which your love for each other exceeds your need for each other.

18. Judge your success by what you had to give up in order to get it.

19. Approach love and cooking with reckless abandon.

Dalai Latma

Mong bạn luôn cảm thấy được yêu

Mong cho bạn tìm thấy sự bình yên và tĩnh lặng
trong một thế giới mà bạn có thể không bao giờ hiểu được
Mong cho nỗi đau mà bạn biết
và sự bất đồng mà bạn trải qua
đem đến bạn sức mạnh để bước đi trong cuộc sống
đối mặt với mỗi một hoàn cảnh mới
với sự dũng cảm và lạc quan.

Luôn nhớ rằng có những người
mà tình yêu và sự hiểu biết của họ
sẽ luôn có mặt,
thậm chí khi bạn thấy cô đơn nhất.

Mong cho bạn tìm thấy đủ lòng tốt ở những người khác
để tin vào một thế giới hòa bình.

Mong một lời nói ân cần, một vỗ về trấn an,
một nụ cười ấm áp sẽ là của bạn mỗi ngày trong cuộc đời mình
Và mong bạn sẽ trao đi những món quà này
nhiều như bạn nhận được chúng.

Hãy nhớ đến ánh mặt trời
khi cơn bão như không ngừng lại.

Dạy tình yêu cho những người biết hận thù,
và hãy để tình yêu đó ôm lấy bạn
khi bạn bước vào thế giới.

Mong cho lời dạy của những người bạn ngưỡng mộ
trở thành một phần của bạn,
vì thế mà bạn có thể tin tưởng vào họ.

Nhớ rằng, những cuộc đời mà bạn đã đến
và những người đã đến với đời bạn
luôn là một phần của bạn,
kể cả khi những hạnh ngộ đó
xảy ra ít hơn là bạn mong đợi.

Nội dung của cuộc gặp
quan trọng hơn hình thức của nó.

Mong cho bạn không trở nên quá lo lắng
về những vấn đề vật chất, nhưng
đặt một giá trị vô lượng
vào lòng nhân ái trong trái tim bạn.

Dành thời gian mỗi ngày để ngắm nhìn vẻ đẹp
và yêu thế giới xung quanh bạn.

Hãy nhận ra rằng mỗi người có những khả năng giới hạn,
nhưng mỗi một chúng ta khác biệt theo cách riêng của mình.

Cái mà bạn thấy thiếu ở mặt này
có thể được bù đắp nhiều hơn ở mặt khác.

Cái mà bạn thấy thiếu trong hiện tại
có thể trở thành một điểm mạnh của bạn
trong tương lai.

Mong bạn nhìn thấy tương lai
tràn đầy hứa hẹn và cơ hội.

Mong bạn thấy đủ sức mạnh nội tại
để tự xác định chân giá trị của riêng mình
và không phụ thuộc vào các đánh giá của người khác
về những thành quả của bạn.

Mong bạn luôn cảm thấy được yêu!

Hoàng Khánh Hòa dịch

.

May you always feel loved

May you find serenity and tranquility
in a world you may not always understand.

May the pain you have known
and the conflict you have experienced
give you the strength to walk through life
facing each new situation with
courage and optimism.

Always know that there are those
whose love and understanding
will always be there,
even when you feel most alone.

May you discover enough goodness in others
to believe in a world of peace.
May a kind word, a reassuring touch,
a warm smile be yours every day of your life.

And may you give these gifts,
as well as receive them.

Remember the sunshine
when the storm seems unending.
Teach love to those who know hate,
and let that love embrace you
as you go into the world.

May the teaching of those you admire
become part of you,
so that you may call upon them.

Remember, those lives you have touched
and who have touched yours
are always a part of you,
even if the encounters
were less than you would have wished.

It is the content of the encounter
that is more important than its’ form.
May you not become too concerned
with material matters, but instead
place immeasurable value
on the goodness in your heart.

Find time in each day to see the beauty
and love in the world around you.
Realize that each person has limitless abilities,
but each of us is different in our own way.

What you may feel you lack in one regard
may be more than compensated for in another.

What you feel you lack in the present
may become one of your strengths
in the future.

May you see your future
as one filled with promise and possibility.

May you find enough inner strength
to determine your own worth by yourself,
and not be dependent on another’s judgements
of your accomplishments.

May you always feel loved!

Sandra Sturtz Hauss © 1987

Hãy kiêu hãnh và tự do, như những chú gà rừng

    Tôi là chúa tể của chính tôi…
    (Benjamin Franklin)

Anh bạn 18 tuổi mấy hôm nay đang lên tiếng đòi tự do: được mua xe mới để tự lái đi học thay vì để ba đưa đón hoặc đón xe bus, được đóng cửa phòng khi tiếp bạn thay vì mở cửa như mẹ quy định, được thỉnh thoảng ngủ đêm lại nhà trọ của bạn cùng lớp khi có liên hoan thay vì phải về nhà trước mười rưỡi tối…

Bạn nói với tôi rằng thật quá “oải” với sự bảo bọc của cha mẹ. Thậm chí, mỗi lần cắt tóc bạn đều phải theo ba đến tiệm quen. Trong câu chuyện, bạn thú nhận rằng, cho đến tận hôm nay, bạn chưa bao giờ tự xúc cơm vào chén của mình. Đó là việc của mẹ, bà, hoặc cô giúp việc. Bạn chỉ việc bưng tô cơm đã xúc sẵn lên ngồi trước ti vi và ăn.

Đến năm mười bốn tuổi tôi vẫn chưa tự xếp quần áo cho mình. Tất cả đều là việc của mẹ. Giặt, phơi, xếp, ủi, treo lên móc. Mỗi sáng, tôi chỉ việc mặc những chiếc áo rất thẳng thớm tinh tươm để đến trường. Cho đến một ngày nọ mẹ đi vắng, và trời trưa đang nắng bỗng lắc rắc vài hạt mưa. Không cách nào khác, tôi phải làm. Lấy quần áo từ sào phơi, ôm vào phòng. Tôi chợt nhận ra quần áo vừa lấy từ sào xuống thật là thơm, một mùi hương mới mẻ, lạ lẫm, thanh sạch, “nóng giòn”. Mùi của nắng. Và lần đầu tiên trong đời, tôi ngồi xuống bên đống quần áo, lóng ngóng, bắt đầu xếp từng cái một.

Tôi chỉ muốn nói rằng …những ví dụ đó không hoàn toàn là những việc nhỏ nhặt.

Khi không tự làm điều gì đó cho bản thân – chẳng hạn như việc xúc cơm, với bạn, hay việc xếp quần áo, với tôi – ta có thể tận hưởng cảm giác thoải mái của sự bảo bọc (hay lười biếng), nhưng đồng thời, chúng ta cũng đang đánh mất dần – từng chút – một điều rất có ý nghĩa với đời mình: bản năng độc lập.

Bản năng mạnh mẽ nhất của con người là học lấy những kỹ năng sống nhằm tự tồn tại. Vừa lọt lòng mẹ, chúng ta khóc oe oe đòi sữa, vì “con khóc mẹ mới cho bú”. Không có ai dạy cả, Rồi ba tháng biết lẫy, bảy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi…Rồi nhảy cú nhảy đầu tiên. Ngã cú ngã đầu tiên…Cha mẹ đứng quanh vỗ tay cổ vũ, khen ngợi. Nhưng chính chúng ta, dù bé nhỏ, mong manh như vậy, khi mới vài tháng tuổi đã tự mình làm nên những kỳ tích.

Hãy nhớ lại lúc bé thơ. Khi nào mẹ cho bạn cầm kéo cắt hình chiếc lá: đó là khi mẹ tin rằng bạn có thể cầm kéo mà không tự cắt vào tay mình. Ba mẹ không bế ẵm ta nữa, nếu ta đã biết đi, muốn tự đi một mình và quan trọng nhất là khiến ba mẹ tin rằng ta có thể tự đi một mình, biết vịn vào ghế, biết tự đứng dậy được khi vấp ngã. Có bao giờ bạn tự hỏi: tại sao cha mẹ có thể thả tay ra cho bạn đứng chựng khi bạn mới mười tháng tuổi, mà vẫn xúc cơm cho bạn khi đã mười tám tuổi. Nếu mẹ có thể xúc cơm cho bạn thì có gì lạ đâu nếu ba không yên tâm để bạn lái xe một mình…

Nếu chúng ta không chứng tỏ được rằng mình có thể tự làm, người khác sẽ tin rằng chúng ta không thể tự làm. Nếu bạn không tự làm được điều dễ dàng, cớ sao tôi phải tin rằng bạn có đủ trách nhiệm và nhận thức để làm điều khó hơn?

Trang Tử nói: “Gà rừng trong đầm cỏ đi mười bước mới nhặt được một hạt thức ăn, đi trăm bước mới uống được một ngụm nước. Nhưng chúng không mong cầu được sống trong lồng” Chúng ta có giống được những con gà rừng không? Nếu chúng ta vì ưa thích thóc gạo bày sẵn mà chịu chui vào chiếc lồng. Rồi từ sau những song tre đó, chúng ta đòi trả tự do?

Từ xúc cơm, xếp quần áo, sách vở, đến chọn trường, chọn nghề, tìm việc, kiếm sống, chọn chồng chọn vợ, chọn tương lai… Chúng ta sẽ quá quen với việc được sắp sẵn. Chúng ta ưa làm việc đã được người khác lên kế hoạch hơn là tự mình vạch ra kế hoạch. Chúng ta chuộng thói quen hơn sáng tạo. Chúng ta chỉ vui khi có người tâng bốc, chỉ hết buồn nếu có người an ủi vuốt ve. Chúng ta thậm chí không muốn tự phân biệt sai đúng trừ khi có người làm thay. Chúng ta không thể làm chủ đời mình. Cứ như vậy, chúng ta đánh mất bản năng của gà rừng và biến thành con chim trong lồng lúc nào không biết nữa. Thậm chí, một con chim trong rất nhiều lớp lồng.

Như vậy đó, anh bạn! Không ai lấy mất tự do của chúng ta, chỉ có chúng ta tự nguyện đánh mất nó, thay vì cố gắng giữ lấy nó. Chúng ta, ở tuổi mười tám, thỉnh thoảng kêu gào rằng tại sao cha mẹ lấy hết tự do của con, mà quên rằng chính mình đã đánh mất tự do – từng chút một – từ lâu lắm. Khi được ai đó làm thay một việc nhỏ, và chúng ta chấp nhận việc ấy như điều hiển nhiên, nghĩa là chúng ta đã tự đan thêm một song tre cho chiếc lồng đời mình.

Tác giả Robert Fulghum từng trở thành best seller với một cuốn sách có tựa đề thú vị “Tất cả những gì tôi cần phải biết tôi đều được học ở nhà trẻ”. Đó là những nguyên tắc sống: chia sẻ, chơi công bằng, không đánh bạn, để đồ đạc vào chỗ cũ, không lấy những gì không phải của mình, dọn dẹp những gì bạn bày ra, nói xin lỗi khi làm tổn thương ai đó, rửa tay trước khi ăn, học một ít, suy nghĩ một ít, vẽ và hát và nhảy múa và chơi và làm việc một ít mỗi ngày, ngủ trưa, có ý thức về những điều kỳ diệu, cây cối và các con vật đều chết – và chúng ta cũng vậy, từ đầu tiên và quan trọng nhất cần phải học: quan sát.

Hãy đếm xem: 100 chữ. Những gì cần phải học chỉ như vậy. Chúng ta được học ở nhà trẻ nhưng đã đánh rơi dần trong quá trình lớn lên. Cũng như khi sinh ra, ta đã có sẵn bản năng độc lập nhưng lại đánh mất nó trong quá trình sống. Không có bản năng độc lập, chúng ta không thể nắm giữ được tự do. Nghĩa là trước khi đòi tự do, bạn phải tìm lại bản năng độc lập của mình.

Mọi thứ đơn giản hơn chúng ta tưởng. Thậm chí có thể nói rằng cuộc đời này rất giống một nụ hôn, nó có thể tệ hơn, hay tuyệt hơn nụ hôn trước đó, nó có thể khiến bạn hạnh phúc, cũng có thể làm bạn vỡ mộng, nó có thể khiến bạn nhận ra mình yêu, hay nhận ra mình hoàn toàn không yêu. Nó chứa đựng những bí mật mà bạn chỉ khám phá được sau khi đã hoàn thành.

Hãy tự mình hoàn thành, và bạn có thể nói bạn là chúa tể của chính mình. Như những chú gà rừng.

Hãy luôn luôn kiêu hãnh và tự do như những chú gà rừng.

Đông Vy và Phạm Công Luận

Vô Tâm

Chào các bạn,

Vô tâm là đích điểm của Thiền tập. Vô tâm, hay “tâm không”, là một tâm trí không vướng mắc, hoàn toàn tự do. Một ví dụ rất nổi tiếng về vô tâm là chuyện thiền sư Tanzan ẳm cô gái đẹp qua vũng bùn mà lòng chẳng một ly vướng bận trước, trong khi, và sau khi ẳm.

Vô tâm cũng là tâm điểm của võ thuật và các môn nghệ thuật khác. Và là cách sống mà hàng triệu thiền sinh hiện nay, dù là ở chùa hay ở nhà, vẫn cố gắng mỗi ngày để đạt.

Nhưng vô tâm nói thì dễ, làm thì cực kỳ khó khăn.

Mỗi tâm trí chúng ta là một máy computer, với hàng trăm ngàn thước “dây” thần kinh nối lại trong một guồng máy cực kỳ phức tạp. Guồng máy đó là cốt tủy của tâm ta. Bây giờ đổi nó thành “tâm không” thì cũng như là vứt bỏ tất cả các dây thần kinh đó hết để tâm thành “không”, vậy thì còn gì là bộ máy nữa? Nói thế để chúng ta hiểu được khó khăn của vấn đề.

Đây là vấn đề quan trọng, bởi vi nếu mỗi người chúng ta không giải phóng được tư tưởng của mình, cứ bị cầm tù mãi trong giàn máy tư duy của mình, thì đất nước sẽ không bao giờ cất cánh.

Hãy xem xét câu này: “Anh chàng Sơn nói câu này thiếu luận lý quá. Dốt chịu không được.”

Câu “Anh chàng Sơn nói câu này thiếu luân lý quá” chính là “thấy sự việc như nó là” (seeing thing as it is) (nếu thực sự là anh Sơn thiếu khoa học luận lý).

Câu “dốt không chịu được” là “có tâm”, tức là đưa phán đoán của mình vào.

“Có tâm” thường làm cho mình bị mù mờ tâm trí, vì cái nhìn của mình bị sai lạc và thường chết yểu, không đi sâu được vào sự thật. Chẳng hạn, câu nói thiếu luận lý mình vừa nghe có thể là không dốt tí nào, mà có thể là một sự thật sâu thẳm vượt cao hơn luận lý đến mấy tầng.

Ví dụ câu “Thượng đế là tình yêu.” Câu này thì chẳng luận lý một tí nào cả, nhưng nếu bạn tin vào một “người” có tên là Thượng đế thì câu này là một câu thần học đúng. Nếu bạn là một triết gia dùng từ “Thượng đế” như là một sức mạnh tuyệt đối đến từ tình yêu của con người, có thể nối kết tất cả con người lại với nhau và giúp con người cùng đi lên trong thế giới này, thì nó cũng đúng. Hoặc nếu bạn là một thi sĩ, nhìn “Thượng đế” như là nguồn cảm xúc vô tận của trái tim con người, thì câu đó cũng đúng. Cho nên cái nhìn “có tâm”, bị cản trở bởi thành kiến và giới hạn nhỏ bé của kiến thức có sẵn của ta, thường là nguồn gốc của si mê và dốt nát.

Cái nhìn “thấy sự việc như nó là” là cái nhìn “vô tâm”. Đó là cái nhìn giải phóng, của một tâm trí tự do, không bị tù ngục trong những thói quen phán đoán, suy luận, suy diễn, hay kết luận của ta.

Cho nên người “vô tâm” nhìn một chuyện xảy ra trước mắt, có thể thấy sâu hơn người khác “có tâm” đến mấy tầng, trong kinh tế, trong chính trị, trong quản lý, trong giáo dục…

Tuy nhiên, từ “vô tâm” thường làm cho người thiếu căn cơ không hiểu được, vì “tôi chẳng có cách nào để làm tâm tôi thành ‘tâm không’ như thầy nói được cả.” Vậy thì chúng ta sẽ dùng một từ khác dễ hiểu hơn và dễ thực hành hơn.

Nếu trở lại chuyện của thiền sư Tanzan ẳm cô gái qua đường—lúc ẳm cô gái thiền sư chẳng có “tâm” gì cả, ngọai trừ phải chú tâm vào một chuyện—ẳm và đi cách nào cho tốt nhất. Chú tâm hòan tòan vào một việc duy nhất mình đang làm, gọi là “chánh niệm”. Và đó cũng là “vô tâm”, vì tâm trí chỉ tập trung vào một việc phải làm mà không bị vướng bận vào những tư duy vụn vặt tù túng khác.

Ví dụ: Ta thấy một tư tưởng hay, muốn viết một bài gởi đăng trên ĐCN để chia sẻ với các bạn. Thì tập trung tư tưởng vào việc “viết bài để chia sẻ với các bạn”, và không để các “tâm” sau đây chi phối:

– Các bạn sẽ cho rằng mình thông thái không?
– Hay là chê mình dốt?
– Hay là nói mình khoe tài?
– Hay là nói mình có mưu đồ chính trị?
– Hay là nói mình giảng đạo?
– Hay là nói mình đạo đức giả?
– Hay là nói mình cổ hủ?

Và vài chục cái tâm “hay là” như thế nữa.

Ví dụ viết là ví dụ khó, vì thực ra khi viết mình vẫn phải để ý đến các “hay là” bên trên, vì viết cho đám đông thì mình cần cố gắng để mọi người khỏi hiểu lầm ý mình. Nhưng tất cả các “hay là” đó chỉ là những điều nên để ý trong “kỹ thuật viết” để trình bày thế nào cho độc giả hiểu đúng ý mình càng nhiều càng tốt, chứ không có một cái “hay là” nào là động lực để mình viết (hay để bỏ cuộc không viết).

Khi “viết để chia sẻ” là chỉ tập trung tâm trí vào việc “viết để chia sẻ”, mà không bị các ham muốn hay lo sợ nào chi phối. Đó là “viết chánh niệm”, là một thực hành của vô tâm.

Ăn thì tập trung vào việc nhai và thưởng thức từng vị ngon của bữa ăn (mà đừng nghĩ đến ông chồng mình đang đi với ai 🙂 ).

Khiêu vũ thì tập trung vào việc thường thức nhịp nhạc và bước đi của mình (và không cần phải lo là ai chê mình nhảy dở hay khen mình là vũ sư).

Làm việc nhóm thì tập trung vào làm việc của mình và quan sát các người khác trong nhóm để cùng di chuyển đồng điệu mà không phải nói nhiều hay hiểu lầm nhau (và không làm “chính trị văn phòng”—office politics—tức là cạnh tranh ganh tị lặt vặt ta thường thấy trong các nhóm).

Cho một người hành khất vài đồng, thì cho (và đừng quan tâm là ông này có đang giả vờ để quỵt mình không. Nếu lo bị quỵt thì đừng cho, đã cho thì không lo).

Thấy chuyện sai cần phải nói cho người khác biết, thì nói (và đừng lo hậu quả. Nếu lo thì đừng nói).

Và khi đã xong thì xong: Tranh luận xong, đừng ấm ức; tập trung tâm trí vào việc khác. Người đã làm sai với mình, xong chuyện là xong; không để tâm phán đóan. Vợ chồng cãi nhau, xong là xong, tập trung tâm trí thưởng thức bửa ăn tối với nhau. Mỗi lúc làm chỉ một chuyện. Xong là xong.

Tập cho guồng máy tâm trí của mình “chỉ tập trung vào làm một chuyện một lúc” mà không có tư tưởng lắt nhắt nào xía vào, đó là “chánh niệm”, và người sống chánh niệm thì đương nhiên là vô tâm, vì nếu ăn chánh niệm, ngủ chánh niệm, làm việc chánh niệm, đi chánh niệm… cả ngày như thế thì lấy đâu còn tâm trí để cho các tư duy lăng nhăng khác xía vào.

Nếu ta tập được khả năng “thấy mọi sự như nó là” (seeing everything as it is), không bị các tâm lăng nhăng xía vào, ta có thể hiểu được mình và những người chung quanh sâu hơn người bình thường mấy tầng, và thấy được các hiện tượng kinh tế, chính trị, giáo dục, xã hội của quốc gia sâu hơn những người khác mấy tầng.

Đó là đưa mình và đưa đất nước đi lên.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

Bài liên hệ: Tự do đầu tiên và cuối cùng, Tâm trí tự do.

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com