Chịu thua đi, Beethoven

500 Greatest Songs of All Times

Chào các bạn,

Bài hát được Chuck Berry sáng tác và trình diễn, phát hành vào tháng 5-1956.

“Chuck Berry, sinh năm 1926, là một nhạc sĩ guitar, ca sĩ và nhà soạn nhạc của Mỹ. Chuck Berry thường được xem là ông tổ của Rock and Roll, thầy đi trước tất cả các ban nhạc rock and roll nổi tiếng sau này như The Beatles, Rolling Stones, The Monkeys. etc… Chuck Barry sáng tạo rock and roll từ rhythm and blues và cho nó một âm hưởng rất sống động để thành một dòng nhạc mới hẳn.

Năm 1955, ‘Maybellene’ của Chuck Barry ra đời và trở thành top hit. Sau đó, ‘Roll Over Beethoven’ (1956), ‘Rock and Roll Music’ (1957) và ‘Johnny B. Goode’ (1958) biến rock and roll thành loại nhạc nhiều ảnh hưởng.

Khi Rock and Roll Hall of Fame được thành lập năm 1986, Chuck Berry là một trong những người được ghi tên đầu tiên với hàng chữ:’Chuck Berry đặt nền móng cho không chỉ âm thanh rock and roll mà còn cho vị thế của rock and roll [trong âm nhạc]'”. (trích Chuck Berry – Ông tổ của rock and roll, TĐH)

Với bài hát này – “Chịu thua đi, Beethoven”, Chuck Berry nói với báo nhạc Rolling Stone: “Mình muốn chơi nhạc blues. Nhưng mình không đủ blue. Trên bàn tụi mình luôn có đồ ăn.”

Vài nét về nhạc R&B (Rhythm and Blues):

Nhạc Blues, một dòng nhạc lớn của thế giới ngày nay, bắt nguồn từ những người da đen bị bắt từ Châu Phi (phần lớn là từ Tây Phi) sang Châu Mỹ và Châu Âu làm nô lệ. Blues là nhạc đầu tiên của nô lệ da đen ở miền Nam nước Mỹ. Blue là buồn bã, đau khổ.

Nhưng chính nhạc blues từ từ sinh ra nhạc Ragtime ở vùng Saint Louis, tiểu bang Missouri, và Jazz ở New Orleans, tiểu bang Louisiana, và dòng nhạc gospel (thánh ca) da đen, R&B (Rhythm and Blues), soul, và có thể vài thể loại khác.

Bluez và jazz là hai dòng nhạc lớn ngày nay trên thế giới. Rất nhiều nhạc ngày nay có một chút jazz trong đó dù không là nhạc jazz. Ai có thể nghĩ rằng những người nô lệ nghèo hèn và đau khổ đã chinh phục cả thế giới bằng âm nhạc.

(trích Từ Desert Blues tới Blues Mỹ 1 – Nhạc truyền thống Niger – Các Nàng Illighadad, TĐH)

Ban đầu Chuck Berry viết bài quốc ca cho guitar này cho chị gái Lucy của mình, người đã dành rất nhiều thời gian để chơi nhạc cổ điển trên cây đàn piano của gia đình mà cậu bé Chuck Berry không thể chơi nổi. Nhưng “Chịu thua đi Beethoven” đã trở thành bản nhạc rock & roll kêu gọi vũ trang, tuyên bố một kỷ nguyên mới: “Chịu thua đi Beethoven/  Và cho Tchaikovsky biết tin.”

Báo nhạc Rolling Stone xếp bài hát này hạng 97 trong 500 Bài hát hay nhất trong mọi thời đại.

Mời các bạn cùng nghe nhé.

Chúc các bạn một ngày vui.

PTH

***

Chuck Berry Roll Over Beethoven

Bài hát có nhắc đến jukebox.

Jukebox
Jukebox

Jukebox là một máy hát, chạy các đĩa nhựa đó, nhưng với hai đặc tính: (1) Jukebox chứa trong đó rất nhiều đĩa, để người nghe lựa chọn, và (2) Jukebox khởi động bằng đồng tiền xu; thường đặt tại nhà hàng, bar, và các nơi công cộng để thu tiền người nghe. Tóm lại, jukebox là một phonograph khởi động bằng tiền xu. Và các bản nhạc trong jukebox thường là các bản được nhiều người ưa chuộng.

Ngày nay Jukeboxes cũng còn khá nhiều trong các nhà hàng, nhưng mục đích chính là để tạo không khí hoài cổ cho nhà hàng. Khách hàng vẫn có thể bỏ vào 25 hay 50 xu để mua một bản nhạc, dĩ nhiên là cho cả nhà hàng cùng nghe. (60s-70s Vietnam-era jukebox songs & 50s classic jukebox songs)

Roll over Beethoven

Well I’m-a write a little letter
I’m gonna mail it to my local D.J.
Yes, it’s a jumpin’ little record
I want my jockey to play
Roll over Beethoven
I gotta hear it again today

You know my temperature risin’
And the jukebox blowin’ a fuse
My heart beatin’ rhythm
And my soul keep a-singing the blues
Roll over Beethoven
And tell Tchaikovsky the news

I got the rockin’ pneumonia
I need a shot of rhythm and blues
I caught the rollin’ arthritis
Sittin’ down at a rhythm review
Roll over Beethoven
They rockin’ in two by two

Well if you feel it and like it
Go get your lover then reel and rock it
Roll it over then move on up just a trifle further
Then reel and rock with one another
Roll over Beethoven
And dig these rhythm and blues

Well early in the mornin’
And I’m givin’ you my warnin’
Don’t you step on my blue suede shoes
Hey diddle-diddle, I’m-a play my fiddle
Ain’t got nothing to lose
Roll over Beethoven
And tell Tchaikovsky the news

You know she wiggle like a glow worm
Dance like a spinnin’ top
She got a crazy partner
You oughta see him reel and rock
Long as she got a dime
The music won’t never stop

Roll over Beethoven
Roll over Beethoven
Roll over Beethoven
Roll over Beethoven
Roll over Beethoven
And dig these rhythm and blues
Chịu thua đi, Beethoven

Ừ, tớ viết lá thư nhỏ
gửi cho D.J địa phương tớ.
(D.J, disc jockey, người chọn và chơi các bản thu âm trong buổi tiệc)
Đúng, đó là đĩa hát nhảy vọt nhỏ
Tớ muốn jockey của tớ chơi
CHịu thua đi, Beethoven
Hôm nay tớ phải nghe lần nữa

Bạn biết nhiệt của tớ đang tăng
Và jukebox đang nổ cầu chì
Tim tớ đang đập nhạc rhythm
Và hồn tớ cứ hát nhạc blues
CHịu thua đi, Beethoven
Và cho Tchaikovsky biết tin

Tớ bị viêm phổi nhạc rock
cần một chút rhythm và blues
Tớ bị viêm khớp nhạc roll
đang ngồi xuống nơi nghe lại nhịp
Chịu thua đi, Beethoven
Họ đang lắc từng cặp một

Ừ, nếu bạn cảm được nhạc và thích nhạc
Đến chỗ người yêu của bạn, rồi quay và lắc
Chịu thua đi rồi tiến lên
đùa một chút
Rồi quay và lắc với người khác
Chịu thua đi, Beethoven
Và xới nhíp điệu và blues này

Ừ, lúc sáng sớm
Và tớ đang cảnh báo đến bạn
Đừng giẫm lên đôi giày da lộn màu xanh của tớ
Này xạo xạo, tớ đang chơi violon
Chẳng có gì để mất
CHịu thua đi, Beethoven
Và cho Tchaikovsky biết tin

Bạn biết nàng ngọ nguậy như đom đóm
vũ như con quay
Nàng có đối tác điên rồ
Bạn nên xem hắn quay và lắc
Miễn là nàng có mười xu
Nhạc sẽ chẳng bao giờ dừng

Chịu thua đi, Beethoven
Chịu thua, Beethoven
Chịu thua, Beethoven
Chịu thua, Beethoven
Chịu thua, Beethoven
Và xới rhythm và blues này

(PTH dịch)

Leave a comment