Chào các bạn,

Hôm nay chúng ta lại thảo luận về một vấn đề rất “sát sườn” trong cuộc sống hằng ngày: Như thế nào là chi tiêu đúng mực?

Trước hết hãy đồng ý với nhau là mỗi người có những hệ giá trị trong cuộc sống khác nhau. Ví dụ một bạn thích thời trang thì có thể bỏ ra 1 triệu đồng mua một cái áo, nhưng đối với một người không quan tâm tới thời trang mà thích đồ điện tử thì như vậy là quá nhiều. Tuy vậy bạn ấy lại sẵn sàng bỏ ra thêm 5  triệu để nâng cấp chiếc laptop lên đời mới.

Vậy định nghĩa như thế nào là tiết kiệm hay tiêu xài phung phí phụ thuộc vào hệ giá trị và thu nhập  của mỗi người. Trong trường hợp bạn yêu thích thời trang thì 500 nghìn là mức trung bình bạn ấy vẫn chi tiêu. Đối với những người làm kinh doanh, nhất là công việc hay phải giao tiếp thì việc chi tiêu nâng cấp tủ quần áo cũng là một phần của công việc không thể xem thường. Và tương tự như vậy đối với một kĩ sư công nghệ thông tin. Họ vẫn thường phải chi tiền triệu để nâng cấp thiết bị làm việc – chiếc cần câu cơm của họ.  Nhưng với một sinh viên đang sống nhờ trợ cấp của bố mẹ mỗi tháng 1 triệu mà tiêu 500 nghìn cho một chiếc áo mặc hàng ngày thì chắc chắn là bạn ấy đã hoang phí rồi.

Chi tiêu đúng mực là biết mình nên tiêu tiền vào cái gì và như thế nào.

Vấn đề đầu tiên là từ việc thay đổi cách nhìn và các ưu tiên trong cuộc sống, chúng ta sẽ biết nên tiêu vào cái gì.

Nếu nhìn một cách tổng quát về vấn đề chi tiêu thì chúng ta chia thành mấy nhóm sau:

1. Chi tiêu hàng ngày vào những vấn đề thiết yếu như ăn, ở, đi lại…
2. Chi tiêu hàng tháng như điện nước, giấy vở…
3. Chi tiêu cho các món đồ dùng lâu dài như máy tính, điện thoại. ..
4. Tiền tiết kiệm (saving)

Nếu bạn càng tiết kiệm được từ các nhóm 1, 2, 3 thì nhóm 4 sẽ càng nhiều lên.

Đối với một số người “biết cách tiêu tiền” nghĩa là phải biết hưởng thụ, làm được đến đâu thì gần như tiêu hết đến đó vì một lí do đơn giản là “Ai biết được ngày mai sống chết thế nào. Chơi tới bến đi” :). Còn đối với một số người khác thì phải luôn luôn tiết kiệm một cách triệt để, từ ăn mặc tới đi lại….miễn sao tiền tiết kiệm gửi ngân hàng cứ càng ngày càng nhiều lên là được.

Cả hai nhóm này đều cực đoan và đều có điểm chung là họ chỉ tiêu (hoặc không tiêu) cho bản thân họ, cho niềm vui riêng của họ mà thôi.

Còn nếu như mỗi chúng ta nghĩ rằng mình kiếm được từng ấy tiền, có được một cuộc sống đủ ăn đủ mặc như thế này là quá may mắn hạnh phúc rồi. Chúng ta cần phải chia sẻ với những người khó khăn hơn, cần phải đi làm từ thiện, đầu tư vào giáo dục nhiều hơn để sống có ích hơn. Thì hẳn là bạn sẽ thấy còn có nhiều khoản đáng chi tiêu hơn là quần áo thời trang hay máy tính đời mới…Nếu bạn lựa chọn một cuộc sống đơn giản, bình dị, không chạy theo vật chất thì bạn sẽ không còn cảm thấy mất tự tin khi đeo một chiếc đồng hồ sản xuất trong nước hay một chiếc điện thoại model cũ. Những cái đó không còn quá quan trọng trong cuộc sống của bạn. Chúng chỉ mang tính chức năng hơn là thời trang.

Vấn đề thứ hai là tiêu như thế nào?

Ví dụ nếu bạn yêu thích thời trang thì bạn phải biết chỗ nào mua quần áo vừa rẻ vừa đẹp. Là người chi tiêu thông minh bạn sẽ không dễ dàng bị “dụ dỗ” bởi các chiêu quảng cáo. Bạn biết cách ăn mặc đẹp mà chi tiêu ít nhất cho món đồ đó. Thông minh hơn nữa là bạn biết cách kết hợp các bộ quần áo thành nhiều kiểu khác nhau, thể hiện được phong cách riêng của bạn.

Nhưng nếu bạn xem lại tủ quần áo của mình mà thấy có nhiều bộ mới mặc có 1 lần và không bao giờ dám mặc lại lần thứ 2 thì tức là bạn đã phung phí tiền cho tủ quần áo của mình rồi đó.

Cũng như vậy với các khoản chi tiêu hàng ngày như ăn uống, đi lại…Người Việt mình có câu “Năng nhặt chặt bị”. Đừng xem thường những khoản tiết kiệm nhỏ. Mỗi ngày một chút là sau một tháng bạn sẽ ngạc nhiên là mình cắt giảm được nhiều khoản không cần thiết đến thế. Thay vì ăn uống nhà hàng vừa không đảm bảo chất lượng vừa tốn kém, bạn học cách tự thu xếp nấu ăn cho mình và gia đình. Thay vì lúc nào cũng đi taxi, bạn cố gắng đi bus nếu có thể. Vừa tiết kiệm vừa tránh để mình bị “đóng hộp” và hiểu hơn cuộc sống của những người dân lao động, học sinh sinh viên đi bus hàng ngày.

Nếu bạn đặt ra cho mình những mục tiêu nho nhỏ như: 1 năm đi du lịch ít nhất 1 lần, đóng góp cho một vài quỹ từ thiện 1/10 thu nhập của mình. Hay là dành tiền để mở doanh nghiệp trong tương lai. Vậy cần phải chi tiêu rất cẩn thận cho cả năm đó để có đủ tiền đi du lịch cũng như hoàn thành các mục tiêu đã đề ra. Nếu bạn chịu khó du lịch bụi thì với cùng một số tiền bạn có thể đi được 2 chuyến thay vì 1, hoặc để dành ra tặng thêm cho các tổ chức thiện nguyện.

Có một người bạn của mình có ý tưởng là bỏ lợn hàng tuần một khoản tiền để khi nào bạn ấy gặp người khó khăn thì luôn có một khoản riêng để ủng hộ.

Còn tỉ phủ Mỹ Warren Buffet nổi tiếng là người giàu thứ 2 thế giới sau Bill Gates nhưng cũng là một tấm gương tiết kiệm. Ông sống ở ngoại ô và đi những chiếc xe ô-tô bình thường như bao người Mỹ khác. Và như các bạn thấy là ông đã dành gần như toàn bộ tài sản của mình cho các quỹ từ thiện mà ông sáng lập.

Có rất nhiều người còn khó khăn hơn chúng ta và cần sự giúp đỡ tài chính. Một khoản tiền nhỏ mà ta tiết kiệm có thể làm thay đổi cuộc đời của những người nông dân nghèo.

Vậy hãy chi tiêu đúng mực bạn nhé.

Hoàng Khánh Hòa