Chào các bạn,

Phật thuyết giảng 49 năm, nhưng trước khi nhập diệt lại nói với Văn Thù: “Suốt bốn mươi chín năm trụ thế ta chưa từng nói một chữ nào.” Vậy là sao?

Trong Kinh Kim Cang, Phật hỏi Tu-bồ-đề: Này Tu-bồ-đề, ý ông nghĩ sao? Như Lai được Vô thượng Vô đẳng Chánh pháp chăng? Như lai có nói pháp chăng? Tu-bồ-đề thưa: Như con hiểu qua nghĩa Phật nói, không có pháp nhất định tên là Vô thượng Vô đẳng Chánh pháp, cũng không có pháp nhất định Như lai có thể nói. Vì cớ sao? Vì pháp Như lai nói đều không thể chấp, không thể nói, chẳng phải pháp, chẳng phải phi pháp.

Tất cả điều này đều có một nghĩa mà mọi vị thầy chân thật đều nhắc nhở học trò thường xuyên: Chữ nghĩa không thể diễn tả được điều thầy muốn nói. Nói là phải nói vì không có cách gì diễn tả tốt hơn. Nhưng đã nói ra là sai và lệch lạc, vì ngôn từ luôn thiếu thốn, không chuyên chở hết.

Cho nên học trò đừng bao giờ bám vào ngôn từ, đừng chấp vào ngôn từ, để có thể nắm được điều thầy muốn nói đằng sau ngôn từ.

Tất cả ngôn từ chỉ dùng để nói rằng ta phải thoát ra tù ngục của cái ngã, phải được trái tim tĩnh lặng, tinh tuyền, nhiều từ tâm… Mọi chữ nghĩa chỉ để nhắm tới đó. Vậy thì hãy tới đó, đừng bám vào chữ nghĩa, vì đã bám vào chữ nghĩa thì không thể tới đó.

Như là mẹ yêu con, dù mẹ không biết dùng một chữ nào để diễn tả, thì con vẫn biết là mẹ yêu con. Đó là vì mẹ không bám vào chữ nghĩa; mẹ chỉ làm việc yêu con.

Cho nên thầy càng nói nhiều, trò càng có nhiều từ ngữ để bám vào, và dễ lầm lạc. Ngôn ngữ chỉ là chiếc bè chở hàng sang sông, cầm hàng, đừng cầm bè.

Ngày nay chúng ta dễ viết dễ nói, nên chúng ta có thể nói nhiều. Nhưng, các bạn, đừng bám víu vào lời nói của nhau để mà hiểu lầm nhau và xa cách nhau.

Và mình viết hàng nghìn bài trà đàm, nhưng mỗi chữ đều đã có một chút méo mó vì ngôn từ. Cho nên các bạn đừng bám vào ngôn từ của mình. Hãy lo thực hành cho chính các bạn, để các bạn có thể cảm nghiệm được khiêm tốn là gì, thành thật là gì, yêu người là gì, tĩnh lặng là gì, tự do là gì… Những điều này mọi ngôn từ của mình đều không diễn tả chính xác. Chỉ có bạn mới hiểu chúng thật sự là gì khi bạn thực hành tu tâm từng ngày.

Sống không phải là nói. Sống là trải nghiệm thực sự từng giây phút.

Vô ngôn!

Chúc các bạn luôn tinh tấn.

Mến,

Hoành

© copyright 2014
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com