Tác giả: Tshering Tashi, Kuensel Online
Dich giả: Trần Đình Hoành
15.12.2010

Timphu, Bhutan — “Các bạn trước hết là Phật tử, sau đó mới là chiến binh.” Yangbi Lopen, một vị sư cao cấp, nhắc nhở quân đội Bhutan 9 ngày trước cuộc chiến dài 2 ngày.

Ngày 6 tháng 12, 2010, hơn 1000 binh sĩ tập họp tại trại quân ở Gelephu để nghe vị sư. Nhà sư nói Phật giáo hỗ trợ hòa bình, khuyến khích hòa hợp và can ngăn việc giết chóc.

Ngày 15 tháng 12 năm 2003 Bhutan khởi sự Chiến dịch Lùa Ra để đánh bật các chiến binh Ấn đang trú đóng tại Bhutan. Được xem là cuộc chiến hạng thấp, cuộc hành quân chỉ kéo dài 2 ngày.

Trong vòng 8 năm (1995-2003), 3 nhóm chiến binh Ấn đã thành lập 30 trại bất hợp pháp tại nhiều vị trí thuận lợi trong vùng đồi dọc chân núi. Trong 6 năm (1997-2003), chính phủ đã cố giải quyết mâu thuẫn một cách hòa bình bằng đối thoại. Năm 2003, cố gắng cuối cùng đã được thử. Quốc Hội Bhutan Kỳ thứ 81, trong cuộc họp đóng cửa lần đầu tiên, ra lệnh cho chính phủ thực hiện cố gắng cuối cùng này; cố gắng đó thất bại. Không còn cách nào khác, Vua Rồng Thứ 4 (Druk Gyalpo 4) dẫn quân đội gồm 6736 binh sĩ lùa các chiến binh Ấn ra ngoài.

“Cũng như các bạn là một người con hay người cha, một người anh em hay người bạn, những người trong quân đối địch cũng là một người gì đó cho ai đó. Làm sao bạn có thể giết họ được?” Nhà sư nhắc nhở chúng tôi nhu cầu cần phải từ tâm, khi xử lý với các lực lượng đối nghịch.

Để hỗ trợ quân đội Bhutan, có 627 dân quân tình nguyện. Một đội quân gồm 120 binh sĩ đặt căn cứ trong vùng chân núi. Ngày 15 tháng 12, ở Japhy 4, một cứ địa cách biên giới Ấn khoảng 100m, chúng tôi thấy một nhóm đàn ông và đàn bà Ấn đi về phía chúng tôi.

Chúng tôi chận họ lại và, sau một lúc lục soát kỹ càng, bắt giữ 11 người. Hai người tự khai là trung úy, có mang theo giấy tờ của thủ quỷ và trưởng trại, của một nhóm binh sĩ Ấn.

Trước đó nhà Vua đã ra lệnh nghiêm ngặt là phải cư xử với mọi tù binh như chúng tôi cư xử với người Bhutan. Chúng tôi đưa nước cho họ uống là cho phép họ sử dụng nhà tắm.

Hai người trung úy kể chuyện về những khó khăn của họ trong rừng và nói về việc họ nhớ gia đình thế nào và tỏ ‎ý muốn gặp gia đình họ. Họ cũng giống như bất kì ai trong chúng ta, tìm kiếm hạnh phúc bình thường nơi bạn bè và tình yêu. Y như chúng ta, họ cầu nguyện cho bố mẹ được khỏe mạnh và con cái được hạnh phúc.

Người trưởng trại nói anh ta thích kewa datshi (cà ri khoai tây và phôma) và trà sửa nóng, và rất biết ơn khi chúng tôi mang cho các anh ấy các lon nước ngọt. Vài ngày sau, như để trả ơn cho sự tử tế của chúng tôi, người thủ quỷ khai là anh ta đã giấu một số vũ khí trong vùng, và chúng tôi đã tìm ra.

Chín ngày sau cuộc chiến, ở Gelephu, vào ngày 27 tháng 12, Viua Rồng Thứ 4 mời các sĩ quan ăn tối. “Không có lý do gì để các bạn vui mừng dù là cuộc chiến đã xong.” Nhà Vua nói chiến thắng đạt được rất nhanh và kết quả rất tốt theo tiêu chuẩn quân đội, và nhắc nhở rằng không có hãnh diện trong chiến tranh; và khi quốc gia ở trong tình trạng mâu thuẫn, đó không phải là dấu hiệu tốt, vì lợi ích cao nhất cho quốc gia là giải quyết các mâu thuẫn một cách hòa bình. Trước buổi ăn tối, nhà Vua nói, “Bhutan không bao giờ được lệ thuộc vào sức mạnh của quân đội để giải quyết chiến tranh. Bhutan bị kẹp giữa hai quốc gia đông dân nhất thế giới [Ấn độ và Trung quốc]. Vị thế địa lý không cho phép chúng ta ‎có ý tưởng bảo đảm chủ quyền quốc gia bằng sức mạnh quân sự.”

Ngày nay, một vài vết tích của cuộc chiến vẫn còn thấy được trong các tu viện. Một số vũ khí chiếm được còn treo trên vách của các nhà chùa. Có vẻ xâm phạm thánh địa tâm linh.

Người Bhutan hiểu rằng vũ khí tịch thu được chia cho các tu viện để trả ơn các vị thần bảo hộ, được tin là những người gìn giữ đất nước. Những vị thần này được xem là lý do của thành công về chiến tranh du kích. Trong quá khứ, nhiều vị thần bảo hộ đã triệt hạ các lực lượng bạo động, làm cho họ hiểu được giá trị của hòa bình, và biến họ thành thần bảo hộ. Căn bản của cuộc chiến 2 ngày có thể là bắt nguồn từ truyền thống này, trong đó việc được nhấn mạnh nhiều nhất là biến kẻ địch thành bạn cả đời.

Cuối năm 2003, Bhutan biểu lộ tình cảm bằng cầu nguyện và thắp đèn bơ. Bây giờ chúng ta đã hiểu là hòa bình không đến bằng ngồi chờ bị động. Chúng ta còn học được là chiến đấu để thắng được lòng tin của các lực lượng đối nghịch thì tốt hơn là lệ thuộc vào hỏa lực để thắng trên chiến trường.

On December 6, more than 1,000 soldiers gathered in the army ground in Gelephu to listen to him. He said that Buddhism supports peace, encourages harmony and discourages killing.

On 15 December 2003 Bhutan launched Operation flush out to dislodge Indian militants camped within the country. Billed as a low intensity conflict (LIC), it lasted only two days.

For eight years (1995-2003), three groups of Indian militants had illegally set up 30 camps at vantage points in the foothills. For six years (1997-2003), the government tried to resolve the conflict peacefully through dialogue. In 2003, one last attempt was made. The 81st session of the National Assembly, in its first ever-closed door session, instructed the government to make this last attempt, which failed. Left with no option, the fourth Druk Gyalpo led the army of 6,736 soldiers to flush out the militants.

 

“Just like you’re a son or a parent, a sibling and a friend, members of the opposing forces are also someone to somebody. How can you kill them? ” The monk reminded us of the need to be compassionate, when dealing with opposing forces.

To support the Bhutan army, 627 volunteered as militia. One unit consisting of 120 soldiers was stationed in the foothills. On December 15, in Japhu four, an outpost located few 100 m from the Indian border, we saw a group of Indian men and women walking through the rice fields towards us.

We stopped them and, after a thorough search, detained 11 of them. Two were self-styled lieutenants, with portfolios of treasurer and quartermaster, of one of the militant groups.

Earlier, the fourth Druk Gyalpo had issued strict instructions to treat all prisoners like we would treat any Bhutanese. We offered them water to drink and allowed them to use the bathroom.

The two shared stories of their hardships in the forests and talked about how they missed home and expressed their longing to see their families. They were like any one of us, seeking the ordinary joys of fellowship and love. Just like us, they too prayed for their parent’s health and children’s happiness.

The quartermaster said he loved the kewa datshi (potato-cheese curry) and enjoyed the hot milk tea, and was grateful when we bought them bottles of soft drinks. Few days, later, as if to reciprocate our kindness, the treasurer confessed to have hidden some weapons in the area, which we found.

Nine days after the conflict, in Gelephu, on December 27, the fourth Druk Gyalpo invited the army officers for dinner. “There is no reason for you to rejoice although the conflict is over.” His Majesty said victory was swift and the results good by army standards, and cautioned that there is no pride in war; and when a country is in a conflict situation, it is not a good indication, as it is always in the best interest of the country to resolve conflicts peacefully. Before dinner His Majesty said, “Bhutan must never rely on the might of the army to fight wars. Bhutan is sandwiched between the two most populous nations in the world. Geography does not allow us to entertain the idea of securing our sovereignty through military might.”

Today, one of the few visible traces of the conflict can be seen in the monasteries. Some of the captured weapons are hung on the walls of the temples. It seems to violate the spiritual sanctity of the place.

Bhutanese understand the weapons were distributed to monasteries in gratitude to the protecting deities, who are believed to be the nation’s protectors. They are attributed for the success of the guerilla warfare. In the past, many of the protecting deities subdued violent forces, made them understand the value of peace, and made them the protectors. The basis of the two-day conflict could originate from this long tradition, on which much stress is laid upon making opposing forces your life-long friends.

At the end of 2003, Bhutan expressed its sentiments in prayers and butter lamps. Now we know that peace does not come from passive waiting. We also learnt that it is better to fight to win the trust of opposing forces, rather then rely on firepower to win battles.